Er is een bekende mythe dat de Inuit honderd namen hebben voor het woord sneeuw (in feite hebben ze net zoveel namen voor sneeuw als wij in het Engels). Deze stadslegende is gebaseerd op de overtuiging dat de taal van verschillende volkeren hun unieke ervaringen en culturen weerspiegelt. Omdat de Inuit in een overwegend sneeuwklimaat leven, hebben ze veel verschillende woorden ontwikkeld die verschillende aspecten en variaties van sneeuw uitdrukken.
Wat echter geen mythe is, is dat de Torah vele namen voor God heeft – zeven, tien, zelfs zeventig. Als we niet veel interactie hebben met een bepaalde ervaring, zullen we niet gevoelig zijn of ons zelfs maar bekommeren om de nuances ervan. Een nonchalante of oppervlakkige kijk op God zal dus niet veel namen opleveren. Maar mensen van wie we houden en waar we voor zorgen, zullen in ons veel namen (en bijnamen) oproepen als we in verschillende vormen en situaties met hen omgaan. Een intieme relatie met God dicteert vele dimensies van de ervaring, vandaar de vele namen die de Torah gebruikt bij het beschrijven van de verschillende manifestaties van de Goddelijke ervaring.
(Inderdaad, de Zohar legt uit dat de Goddelijke Essentie geen naam heeft, en dat er op geen enkele manier op gezinspeeld kan worden. Maar Goddelijke openbaring manifesteert zich in een groot aantal vormen.)
Hetzelfde geldt voor het woord vrijheid. Vreemd genoeg, zonder er veel over na te denken, betekent vrijheid vrij zijn. Maar als we vrijheid in zijn ware vorm willen ervaren, als we vrij willen zijn in de volste zin van het woord, zullen we beseffen dat vrijheid verschillende namen heeft, die verschillende manifestaties van de ervaring uitdrukken.
Vrijheid. Het woord vat de essentiële vooruitgang van de moderne westerse wereld samen: de vrije wereld. Maar wat betekent vrijheid eigenlijk? En zijn we eigenlijk wel vrij? Zelfs als we geen vijanden hebben, zijn we dan niet verslaafd aan onze behoeften en verlangens, onze eigen angsten en remmingen – onze interne, psychologische vijanden? En hoe zit het met alle krachten en eisen die ons worden opgelegd door het werk, materiële verantwoordelijkheden, onaangename bazen en al degenen waarvan we afhankelijk zijn, de voortdurende overstroming van marketeers die onze psyche binnendringen – krachten van onderdrukking die ons niet minder dan een tegenstander kunnen verzwakken. een wapen hanteren?
Is het mogelijk om echte vrijheid te bereiken?
Om vrijheid werkelijk te ervaren, moeten we er niet in oppervlakkige termen mee omgaan. Wanneer we dichter bij het internaliseren komen en vrijheid op een intieme manier ervaren, gaan we inzien dat vrijheid eigenlijk meer dan één naam heeft, meer dan één manifestatie.
Het Torahgedeelte van deze week – de Torah maakt het Goddelijke intiem – vertelt ons dat er feitelijk vier verschillende uitdrukkingen zijn voor het woord vrijheid.
Wanneer Gd Mozes vertelt dat Hij het Joodse volk uit hun Egyptische slavernij zal verlossen, gebruikt Gd vier verschillende termen voor het woord verlossing (die overeenkomen met de vier bekers wijn die we drinken tijdens de Pesach Seder):
“Ik zal je uit het lijden van Egypte halen; Ik zal je uit hun slavernij bevrijden; Ik zal je verlossen met uitgestrekte arm en met grote oordelen. Ik zal jullie als natie tot Mij nemen, en Ik zal voor jullie een Gd zijn…’ (Exodus 6:6-7).
Praktisch gesproken weerspiegelen deze vier uitingen van vrijheid de vier stadia van Exodus:
1. Ten eerste het einde van de lange 210 jaar durende onderdrukkende slavernij – “Ik zal je uit het lijden van Egypte halen.”
2. Het einde van al het harde werk, dat zes maanden voordat de Joden daadwerkelijk Egypte verlieten, ophield: “Ik zal jullie uit hun slavernij bevrijden.”
3. De daadwerkelijke uittocht, het fysiek verlaten van Egypte en de eliminatie van de Egyptische vijand – “Ik zal je verlossen met een uitgestrekte arm en met grote oordelen.”
4. Het Joodse volk wordt een vrije natie, gedreven door een hogere missie, die alleen G’d dient – “Ik zal jullie als natie naar Mijzelf brengen, en ik zal voor jullie een G’d zijn.”
Alle gebeurtenissen in de Thora, vooral de centrale van de Egyptische exodus, bieden ons een psycho-spirituele blauwdruk die ons kan leiden bij de uitdagingen van ons eigen leven.
De verlossing uit Egypte vertegenwoordigt transcendentie. Mitzrayim (het Hebreeuwse woord voor Egypte) betekent grenzen en beperkingen, verwijzend naar elke beperking en remming die ons beperkt – fysiek, emotioneel of spiritueel. De verlossing van Mitsrayim geeft ons allemaal de kracht om persoonlijke en collectieve vrijheid te bereiken van al onze beperkingen, of het nu een ongezonde relatie is, een staat van emotionele wanhoop, of iets dat ons ervan weerhoudt onze doelen te bereiken.
Maar om dit te kunnen doen is het nodig dat we de verschillende fasen van de verlossing van dichtbij bekijken, zodat we ons aan het proces kunnen aanpassen en onze inspanningen dienovereenkomstig kunnen afstemmen.
Er zijn vier stappen nodig om vrij te zijn van welke valkuil dan ook in ons leven, allemaal met de hulp van bovenaf:
1. “Ik zal je uit het lijden van Egypte halen.” Eerst moet je uit de directe vuurlinie komen. Zolang je in een situatie van misbruik blijft, binnen het bereik van een kracht die je pijn doet, kun je de reis naar vrijheid niet beginnen.
Deze eerste stap weg van de directe oorzaak van uw lijden is slechts een eerste stap, maar wel van cruciaal belang: als u ‘het bloeden’ niet stopt, kan de genezing niet beginnen.
Deze stap is vaak de moeilijkste van allemaal, omdat je na langdurige jaren van pijn berustend kunt raken en zelfs gewend kunt raken aan de onderdrukking, tot het punt dat het zo’n groot deel van je leven en wezen wordt dat het moeilijk is om de ‘ vijand”, of zelfs erkennen dat er een “vijand” is (wat we tegenwoordig noemen: ontkenning, maar wat toen heette: de (Rivier)Nijl), en onderscheid vriend van vijand.
2. “Ik zal je uit hun slavernij bevrijden.” Nadat u uit de daadwerkelijke destructieve situatie bent gehaald, moet u uit de greep van de onderdrukkende macht worden bevrijd . Zelfs nadat hun harde arbeid was geëindigd, bleef het Joodse volk nog steeds in Egypte, onder invloed van uitgebreide blootstelling aan hun verdorven cultuur en eeuwen van genocide. Dus de behoefte om bevrijd te worden en los te komen uit de psychologische greep van het zo lang ‘slaaf’ zijn.
3. “Ik zal je verlossen met uitgestrekte arm en met grote oordelen.” Eindelijk kom je uit de ‘gevangenis’, maar de vijand (of een soortgelijke) ligt nog steeds op de loer. In dit stadium heb je een ‘uitgestrekte arm’ nodig die je omhelst en stevig vasthoudt, en je geruststelt dat je veilig zult zijn. En ‘grote oordelen’ die de vijand elimineren en ervoor zorgen dat deze niet terugkeert. Zelfs na de Exodus, hoewel Egypte een supermacht bleef en inderdaad, achtervolgden ze de Joden. Tot ze volkomen verslagen werden bij de Rode Zee.
4. “Ik zal jullie als natie tot Mij nemen, en Ik zal voor jullie een God zijn.” De eerste drie fasen stonden in het teken van jezelf bevrijden van de vijand. Maar je bent nog steeds niet vrij totdat je ontdekt wie je bent. Vrijheid is niet louter de afwezigheid van slavernij – het loslaten van het verleden en het ontsnappen aan het negatieve. Ware vrijheid is een staat van zijn op zichzelf – het vermogen om trouw te zijn aan jezelf, je ware zelf, en te leven naar je innerlijke roeping en spirituele bestemming.
Zelfs nadat de vijand is overwonnen, wil je een leven dat niet wordt bepaald door het negatieve, zelfs niet door tegen de vijand te zijn (zoals anti-antisemitisme). Je wilt je leven opbouwen op een manier die staat voor iets groots (niet ergens tegen), en een leven dat je nooit meer tot slaaf zal maken, uitgebuit of beperkt zult worden.
Alle problemen in het leven beginnen met het toestaan dat we onderworpen en verslaafd worden aan door mensen gemaakte conventies. Wanneer je geld, macht, connecties en sociale status aanbidt, heb je een imposante ‘meester’ over jezelf heen gehaald die je vrijheid zal ondermijnen en uiteindelijk je innerlijke waardigheid zal vernietigen.
Ultieme vrijheid is om niet gebonden te zijn aan menselijke apparaten; om uw Goddelijke roeping te ontdekken en deze te dienen met al uw vermogens en middelen.
Alleen dan kun je jezelf een vrije man of vrouw noemen.
* * *
Zoals gebruikelijk in de Thora-gedachte, is er na het horen van vier stadia altijd een voetnoot om toe te voegen:
Sommige commentatoren leggen uit dat we aan de Sedertafel een vijfde beker inschenken voor de profeet Elia, overeenkomend met de vijfde uitdrukking in het Gedeelte van deze week: ‘Ik zal je naar het land brengen.’
Nadat we ons harde werk hebben afgerond door onszelf toe te staan bevrijd te worden van onze eigen persoonlijke ‘ mitzrayim ’ – beperkingen, die overeenkomen met de vier niveaus van de ziel (biologische nefesh , emotionele ruach , cerebrale neshomo en transcendentale chaya ), komt de vijfde dimensie (verenigde yechida ) aan bod. ) naar voren komt – het Essentiële niveau van het Goddelijke ‘brengt je naar het land’, met de komst van de Messias in de uiteindelijke verlossing, aangekondigd door Elia de Profeet.
Dit vijfde niveau is niet rechtstreeks toegankelijk via onze inspanningen. Het komt pas naar boven nadat we de eerste vier fasen hebben doorlopen.
datum: 26-04-2024
Auteur: Rabbijn Simon Jacobson
Beeld en website: Meaningful Life Centre