Sjavoeot gaat in de synagoge gepaard met veel gebeden, het lezen van het Bijbelboek Ruth en het eten van veel melkproducten. Ontdek meer over de Bijbelse achtergronden en betekenis van Sjavoeot.

Spreek tot de Israëlieten, en zeg tegen hen: Wanneer u in het land komt dat Ik u geven zal, en u de oogst ervan binnenhaalt, dan moet u de eerste schoof van uw oogst naar de priester brengen. (…) U moet dan vanaf de dag na de shabbat gaan tellen, vanaf de dag dat u de schoof van het beweegoffer gebracht hebt. Zeven volle weken  zullen het zijn. Tot de dag na de zevende shabbat moet u vijftig dagen tellen. Dan moet u de Heere een nieuw graanoffer aanbieden. – Leviticus 23:10,15-16

De omertelling
God had tegen Mozes gezegd, toen Mozes bij de brandende braamstruik stond, dat als Hij het volk Israël uit Egypte zou leiden zij Hem zouden dienen op de berg Sinaï. Onlangs hebben Joden over de hele wereld de bevrijding uit Egypte gevierd met Pesach en het daarop volgende feest van de ongezuurde broden. Het doel van God was echter niet de bevrijding zelf, maar dat God op die berg, zoals Hij tegen Mozes zei, het verbond van vrijheid met Zijn volk ging sluiten. Zo wil God duidelijk maken dat er tussen Pesach en deze gebeurtenis op de berg een verbinding is.
Om die reden gaf God de opdracht dat het volk zeven weken (49 + 1 dag) moest tellen vanaf de dag na de shabbat in de week van de ongezuurde broden. Deze telling wordt de omertelling genoemd en staat voor de stappen van het hart die het volk Israël elke dag een stap dichter bij de verkiezing als Gods volk en het ontvangen van Zijn communicatie met de mensheid brengt. De periode van de omertelling is een periode van innerlijke reflectie om gereed te zijn om de verbondsluiting ieder jaar weer in het hart te kunnen omarmen.

Sjavoeot
God gaf als sluitstuk van Zijn verbond de Thora. Vanuit rabbijns gedachtegoed is de Thora de ketoeba (het huwelijkscontract) dat werd getekend voor de bruiloft die aanstaande is. Het is bijzonder dat in de Joodse maand Sivan, tijdens het feest van Sjavoeot, het sterrenbeeld Gemini (tweeling) centraal staat. Als de bruid en de bruidegom de hoogste vorm van verbinding ervaren worden zij door hun eenheid gezien als tweeling. In Hooglied wordt de bruid Israël ‘tamti’ genoemd, waarin de rabbijnen ta’oemti (tweeling) lezen.

Pinksteren
Het volk moest zich op de eerste dag van de maand Sivan verzamelen rondom de berg Sinaï waarop God zei dat Hij op de derde dag tekenen zal laten zien als Hij op de berg zal komen (Exodus 19:11). De Joodse traditie zegt dat de Thora zelf gegeven werd op de zesde dag van de maand Sivan. Deze dag was de 50e dag van de omertelling en kwam tot een hoogtepunt op het feest van Sjavoeot. Sjavoeot betekent ‘weken’ in het Hebreeuws. Een naam die jou misschien bekender voorkomt is Pentecoste, wat 50 betekent (de 50 dagen telling) waar het woord ‘Pinksteren’ vandaan komt.

Gebruiken en tradities
Tijdens Sjavoeot werd er een graanoffer in de Tempel gebracht en werd God gedankt voor de vruchten van het land. Vandaag de dag is er geen Tempel meer, waardoor Sjavoeot in de synagoge gepaard gaat met gebeden, het lezen van het Bijbelboek Ruth en het eten van veel melkproducten. Ruth was een Moabitische die zich wilde voegen bij de God van Abraham en Zijn volk. ‘Uw God is mijn God en Uw volk is mijn volk’. De zoon van Ruth en Boaz heette Ovad en wordt in het Hebreeuws Meishiv Nefesh (hersteller van de ziel) genoemd, wat een type is van de Messias in Wie de opstanding van de doden zal plaats vinden. Daarnaast worden er veel melkproducten gegeten wat staat voor de onvoorwaardelijke (voedende) liefde van de moeder voor haar kind. Toen het volk Israël de Thora ontving was het als een pasgeboren baby. Het geven van de Thora was een daad van liefde van God, zoals een moeder haar baby voedt.

Sjavoeot: Torah en graanoffer
Ondanks de verbintenis tussen het ontvangen van de Thora, de vernieuwing van het verbond van Abraham met het volk Israël en Sjavoeot heeft het feest vanuit de Thora gezien voornamelijk een agrarisch aspect. Zo lezen we in Leviticus 23 dat de kinderen van Israël op die dag een graanoffer moesten brengen voor God en zien we dit ook terug in het boek Ruth. De nieuwe vruchten van het land en daarin de voorzienigheid van God worden geprezen. Het is een feest van vernieuwing van het hart, een feest waarin de vruchten van de vrijheid worden gegeten. Graan word elke shabbat omgezet in de twee broden die staan voor de twee stenen tafelen.

Boom des Levens
Zoals een boom veel vrucht dient te dragen, zo wordt de Thora ook de Boom des Levens genoemd. De weg naar de Boom des Levens is volgens de Joodse traditie de Messias. In Openbaringen 22 wordt geschreven dat zij die de geboden van God onderhouden gezegend zijn, want zij hebben recht op de Boom des Levens. Messias Jezus is de Weg naar de bron van zegen van God waarin zij die zich houden aan Zijn geboden veel vrucht kunnen dragen. Hij is immers zelf de Levende Thora! (Johannes 1).

Pinksteren in Jeruzalem
Deze vruchten komen tot uiting op het moment dat gelovigen in Jezus de Ruach haKodesh (Heilige Geest) hebben ontvangen en zich binden aan de Boom des Levens (Thora). Zo zien wij ditzelfde gebeuren bij de gelovigen in Jeruzalem. Er staat in Handelingen 2:1 beschreven dat de volgelingen van Jezus die ijverig voor de Thora waren bij elkaar waren in de bovenzaal in Jeruzalem.

Uitbundig
De traditie was dat men zich de avond voor het feest in de bovenzaal van het Tempelcomplex verzamelde om een leernacht met elkaar te houden. In deze leernacht concentreerde men op de door God aan Israël gegeven Thora tot het ochtend werd. Na een nacht van bestuderen van de Thora brak de ochtend aan en ging men dansend en jubelend de straten op. Hetzelfde zien wij gebeuren in het boek Handelingen. Toen de volgelingen bijeen waren gekomen en het Sjavoeot/Pinksterfeest aanbrak kwam de Ruach haKodesh op hen en zij gingen naar buiten. Men was zo uitbundig dat de mensen die niet bij de leernacht aanwezig waren dachten dat zij zoete wijn hadden gedronken (vers 13).

Manifestatie van de Geest
We zien dan ook dat dezelfde bovennatuurlijke manifestatie plaatsvonden op de berg Sinaï bij het geven van de Thora. Zoals er op de Sinaï vuur, windvlagen, donderslagen en stemmen te zien en te horen waren zo ook tongen als vuur, windvlagen en mensen die in verschillende stemmen van talen spraken op de Pinksterdag.
Ook lezen wij dat er na het geven van de Thora twee jonge mannen waren, Eldud en Medad, die na deze gebeurtenis (Exodus 18) gingen profeteren. Sjavoeot is het moment dat de Geest de Thora ontmoette. De gelovigen in Jezus hadden na de leernacht dus een Sinai experience, net als bij het ontvangen van de Thora! Geest en Thora zijn niet los van elkaar te verkrijgen; geen Geest zonder Thora, ze zijn een eenheid. Zo is het heelal geschapen door woord (Thora) en Geest (Psalm 33:6,9).

De toekomst
Op het moment dat Petrus hier getuige van was moest hij denken aan de profeet Joël. ‘Daarna zal het geschieden dat Ik Mijn Geest zal uitstorten op alle vlees’. Petrus zag deze woorden voor zijn ogen in vervulling gaan, maar besefte tegelijkertijd dat de profetie voor die tijd tot uiting kwam en tot bloei zal komen in de toekomst. Immers is de Geest niet op alle vlees uitgestort. Petrus moet hebben gedacht aan de woorden van Joël; over de sjofar die zal klinken en de Leraar der Gerechtigheid, de Messias zal aankondigen. Hij moet hebben geweten dat de sjofar klinkt op Rosh Hashanah en Jom Kippoer, periode van inkeer (tesjoeva in het Hebreeuws, bekering van de oude wegen).

God kennen
Petrus verwees bewust naar de profetie uit Joël 3 om duidelijk te maken dat op de 50e dag van de omertelling het koningschap van God herstelt werd; toen in Jeruzalem maar ook in de toekomst. Hij hoorde de sjofar al in de oren en riep het volk op tot inkeer van hun oude wegen. “En Petrus zei tegen hen: Bekeer u en laat ieder van u gedoopt worden in de Naam van Jezus Messias, tot vergeving van de zonden; en u zult de gave van de Heilige Geest ontvangen” (Handelingen 2:38).
Petrus wist dat de Geest op alle vlees, ook op geheel Israël uitgestort zal worden in de toekomst. De belofte is voor uw kinderen, zoals hij zei. Wij dienen ons van onze oude wegen te bekeren en te hechten aan Gods Woord om van de vruchten van de Levens Boom te eten. Als de Messias terugkomt bij het klinken van de sjofar zal de vruchten van genade en reiniging op alle vlees zijn. Dan zal een ieder God kennen.

EN / NL/ עב