We onderbreken deze overdenkingen over de psalmen de komende tijd om na te denken over wat meer dan 2000 jaar geleden heeft plaatsgevonden. Niet precies in december maar waarschijnlijk in de maand augustus. En zo blijken er nog veel meer zaken net even anders te liggen dan we in de christelijke traditie denken.

We doen dat aan de hand van het Boek van Gertruud Bakker met de titel ‘De Joodse Jezus’.
We beginnen vandaag met de ondertrouw van Jozef en Maria.

De engel Gabriel kondigde de geboorte van Jezus aan. Maria was toen waarschijnlijk pas 14 jaar. Van haar is niet veel meer bekend dan dat ze afstamde van David en maagd was.

De Talmoed, en ook Flavius Jesephus, beschrijft dat er in de eerste eeuw 82 vrouwen werkten aan een nieuw voorhangsel.

Het apocriefe boek 2 Baruch geeft aan dat deze vrouwen maagden waren. Miri Rubin stelt in haar boek Mother of God, a History of Virgin Mary, dat Maria een van de vrouwen was die het weefgetouw bediende voor het maken van het voorhangsel.

Maar hoe het ook zij, in de schoot van Maria werd het kind Jezus geweven en zij weefde mee aan het belangrijkste gordijn in de tempel (het voorhangsel is het beeld van Jezus’ lichaam).

Het voorhangsel werd besprenkeld met bloed op de grote verzoendag. Het is het beeld van Jezus, wiens bloed ons toegang verschaft tot het Heilige der Heiligen.

Jozef en Maria waren in ondertrouw toen Maria zwanger werd. Nu kende de joodse bruiloft twee verschillende ceremonies. De ondertrouw was een teken dat de vrouw een heilig eigendom was van de man. Een vrouw mocht in die periode ook geen scheiding aanvragen, de man wel. Jozef wilde op basis van Deuteronomium 24 vers 1 van haar scheiden.

Daar staat:
‘Wanneer een man een vrouw genomen heeft en met haar getrouwd is, en het gebeurt dat zij geen genade meer vindt in zijn ogen, omdat hij iets schandelijks aan haar gevonden heeft, en hij haar een echtscheidingsbrief schrijft, de in haar hand geeft en haar uit zijn huis wegstuurt’.
Jozef kon, indien hij dat wilde, haar ook onderwerpen aan de wet op de jaloerse echtgenoot uit Numeri 5. Het is een heel ritueel waarbij de bruid een beker moest leegdrinken om daarmee haar onschuld te bewijzen. Dit hele gebeuren zou moeten worden uitgevoerd voor een menigte van mensen en voor de priester. Jozef, in al zijn liefde besloot haar dat niet aan te doen. Misschien wilde haar of zijn familie Maria wel stenigen.

Zij hadden namelijk allemaal geen engel gezien. Stenigen mocht niet zomaar volgens de Thora, want daar moesten altijd twee eerlijke getuigen voor gevonden worden. Deze getuigen moesten het ook nog eens gezien hebben. Die waren er niet en dus wilde hij in stilte van haar weggaan om haar niet in opspraak te brengen. Jozef bleek een rechtvaardig mens.

Ze woonden niet samen, maar de ondertrouw gold als een soort trouwerij. Het was meer dan een verloving zoals wij die kennen. Men had in wezen elkaar al het jawoord gegeven, maar de bruid ging na de ceremonie naar huis terug om zich te heiligen, waarop de bruidegom het huis ging bouwen. Het breken van de verloving stond gelijk aan een scheiding. Nu voorkwam een engel dat Jozef deze scheiding aanvroeg. Jozef was gehoorzaam aan God, nam haar bij zich in huis en zou nu samen met Maria de schande dragen. Geen makkelijke opgave voor een ‘rechtschapen man’.

Men zal zich wel degelijk hebben afgevraagd of hij de biologische vader was. Beiden zullen waarschijnlijk van menig roddel het onderwerp van gesprek zijn geweest. Of ze zagen hem als een man die het huwelijk al geconsumeerd had voordat ze getrouwd waren, of als een genadige echtgenoot die medelijden had met Maria en toch maar met haar trouwde ondanks haar overspel. Zou dit de reden zijn waarom Maria naar Elisabeth ging? Om even niet het onderwerp van kwaadsprekerij te zijn?

Jozef was een rechtvaardig man die ook Maria’s lot en de vernedering met zich meedroeg. Zo neemt ook de Messias ook ons lot op zich en schaamt zicht niet voor ons (alhoewel wij schuldig zijn).

Jozef sputterde niet tegen en gehoorzaamde. Hij is het beeld van de bruidegom Jezus.

Maria, als de moeder van de Messias, moest getrouwd zijn, maagd zijn en uit de stam van David komen door de afstamming van beide ouders. Dit was alleen dus mogelijk bij de joodse bruiloft van die tijd.

Morgen willen we weer verder nadenken over de geboorte van Jezus. Dan denken we na over Jezus als de onwettige zoon.

Wil je meer weten over de Joodse Jezus?

Koop dan het boek van Gertruud Bakker. Het is hier verkrijgbaar.

Klik hier om naar de uizending te luisteren:

DELEN
[Sassy_Social_Share]