De meeste christenen voelen zich bij D66 niet direct thuis. Kandidaat-lijsttrekker Sigrid Kaag daarentegen wél. Van haar katholiek zijn maakt de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking geen geheim. Bij D66 voelt ze zich thuis, omdat daar volgens haar alle levensovertuigingen welkom zijn.

Het is juist wat haar zo aanspreekt bij de liberale partij. Dat christenen D66 hekelen, omdat sommige standpunten lijnrecht staan ten opzichte van wat zij geloven, dat verbaast Kaag. Ze verklaart: “Misschien komt het, omdat D66 in het verleden wel eens een aantal kleinere voorstellen heeft gedaan die bij elkaar opgeteld misschien een beeld geven alsof alles wat aan geloof hangt uit de politiek moet worden gebannen.” Ook wat betreft medisch-ethische issues, zoals euthanasie en abortus, botst het voor haar persoonlijk niet met de standpunten van D66.

“We hebben in Nederland op dat gebied bepaalde keuzes gemaakt. Daar sta ik achter”, zegt ze. Ik geloof in de zelfbeschikking van ieder mens, maar dat leg ik niet aan anderen op. Niemand moet ooit het idee kunnen krijgen dat er dwang achter zit. Zeker met voltooid leven is zorgvuldigheid geboden. En die betracht mijn partij. Iedereen beseft dat bij zulke gevoelige thema’s finesse en wederzijds begrip van het grootste belang zijn. Het gaat om leven en dood, groter dan dat wordt het niet.”

Haar uitspraken, die ze deed tijdens een werkbezoek in Rome begin deze maand, lijken schril af te steken tegen het recente euthanasievoorstel van partijgenoot Pia Dijkstra. Tweede Kamerlid Dijkstra kwam in opspraak nu ze wederom haar voltooid leven-wetsvoorstel trachtte te pushen. Critici achten dat niet gevoelig, nu ouderen met deze coronacrisis al extra kwetsbaar zijn, en soms kampen met uitzichtloos lijden en gezondheidsschade. Volgens Dijkstra des te meer reden om juist nu dit wetsvoorstel weer naar voren te schuiven.

Kernwaarden
Tijdens haar reis naar Rome, waar ze was om onder andere de gevolgen van de coronacrisis wereldwijd te bespreken, benadrukte bewindsvrouw Kaag des te meer dat D66 een seculiere partij is, en dat ook wil blijven. Ze zou haar katholiek zijn dan ook nooit of te nimmer mengen met politiek, want meent ze: “Het werkt niet als je daarin je emoties meeneemt. Dat is privézaak.” Toch neemt ze de kernwaarden van het katholieke geloof mee in haar besluitvorming. Ze hoopt dat het ook doorklinkt in haar keuze voor medemenselijkheid: “In de manier waarop ik streef naar gelijke kansen voor iedereen. Dat zijn kernwaarden. Ik zie dat als iets wat je op humanistische wijze kan invullen, maar wat tegelijkertijd ingegeven kan zijn door het geloof.”

Geen heilige missie
Ondanks dat Kaag overtuigd is dat “dingen met reden op je pad komen”, vindt ze het oneerbiedig om haar politieke carrière als roeping te zien: “Politiek is geen heilige missie. Daar is het te aards voor”, zei ze eerder in een interview met Katholiek Nieuwsblad. “Zeker zoals politiek tegenwoordig vaak bedreven wordt. Ik bedoel dan dat het vaak teveel over materiële dingen gaat. Een roeping gaat over iets meer dan jezelf. Dat je jezelf kunt opofferen. Ik denk dat de politiek dat nooit is.”

Gevraagd naar waarin buitenstaanders kunnen zien, dat zij een gelovige vrouw is, zegt ze: “Het is meer aan anderen om dat te benoemen. We zijn allemaal mensen die fouten maken. Niemand is heilig. Ook ik niet. Zou het daarom ook raar vinden om over mijzelf te zeggen, waarin je mijn geloof terugziet. Ik vind het belangrijk om voor andere mensen op te komen. Dat is iets wat ik vanuit huis heb meegekregen, en hangt niet per se samen met geloof. Mijn man is niet gelovig, maar ook hij zet zich in voor andere mensen.” Wat andere mensen daarin van haar denken, daarover wil ze zich niet druk maken. “Toen ik terugkwam in Nederland, hadden mensen allerlei aannames over mij. Ik werd moslim genoemd, omdat ik opkwam voor vluchtelingen. Ik vind het belangrijk om naar elkaar om te zien, of je nu gelooft of niet. Ik verzet mij tegen al dat labelen. Los van geloof, zou ik me ook inzetten voor andere – kwetsbare – mensen, om hen er echt bij te laten horen, ervoor te zorgen dat ze weten dat ze er toe doen.”

In haar geloofsleven vertelt Kaag altijd stabiel te zijn geweest. Het katholieke geloof kreeg ze met de paplepel ingegoten. Ze is gedoopt, deed communie, en is altijd wel blijven geloven. Ondanks de ellende die ze tegenkwam in de wereld. “Tuurlijk zijn er dan wel momenten waarop ik denk: waar is God? Deze mensen wachten op verlossing. Onrechtvaardigheid kan ik af en toe maar moeilijk rijmen. Gelukkig zit het goede ook in de mens. Dat is voor mij een drijfveer om door te gaan. Als je veel gegeven is in het leven, ben je daar in mijn ogen verplicht iets goeds mee te doen.”

Ultieme opoffering
Zoals elke katholiek heeft ze veel met Maria. “Ik kan niet zeggen dat ze mijn voorbeeld is in deze aardse 21e eeuw, maar het lijden van Maria, daar heb ik veel mee. Als mens en moeder maakte zij de ultieme opoffering. In haar lijden herken ik het lijden van mensen, het lijdend moeten toezien, en toch vertrouwen houden in God.” Haar geloof uit zich vooral in bidden tot de heiligen en kaarsjes opsteken. Overal waar ze gaat, draagt ze eigenlijk wel een rozenkrans bij zich. “Nu weet ik eigenlijk niet of ik er eentje bij me heb”, zegt ze.

Tijdens haar studie in Caïro, waar ze Midden-Oosten studies aan een Amerikaanse Universiteit volgde, was geloof altijd een rustpunt voor haar. Destijds zong ze ook mee in een koor. Zo kwam ze in aanraking met de Egyptische Koptische gemeenschap. Wat ze mooi vindt is dat in het Midden-Oosten iedereen met geloof als identiteit bezig is. “Als je in een overwegend islamitisch land woont, en dat zeg ik zonder cultureel (voor)oordeel, dan is het soms prettig om naar de kerk te gaan. Dat is iets wat je herkent, uit je jeugd. Het geeft een gevoel van veiligheid.” Dat de Koptische gemeenschap zwaar vervolgd wordt, gaat haar aan het hart. Kaag geeft aan de gemeenschap te steunen, maar dat doet ze op persoonlijke titel, en niet expliciet vanuit haar huidige portefeuille. “Dat is niet gepast”, zegt ze.

Ze erkent het belang van religie, juist in de bestrijding van ongewenste praktijken, zoals vervolging, maar ook vrouwenbesnijdenis en het uithuwelijken van kinderen. “Het geloof kan ook gebruikt worden om mensen in te zetten om vanuit hun eigen waarden dingen te veranderen. Ofwel, om een positieve uitwerking te hebben, om bepaald gedrag te bewerkstelligen.”

De politica vindt dat D66 meer staat voor sommige christelijke waarden dan het CDA. “Dan denk ik aan medemenselijkheid en de verschillende standpunten die D66 en het CDA innemen als het gaat over de vluchtelingenproblematiek of samenwerking met bepaalde politieke partijen.” Ze besluit: “Wij zijn dan wel een seculiere partij, tegelijk moeten we blijven beseffen – bij alle politieke partijen – dat geloof een plaats inneemt in het leven van heel veel mensen. Op alle plekken in de wereld waar ik heb gewoond en gewerkt, zag ik dat. In de politiek hoop ik mijn stem te laten horen en een balans aan te brengen in het debat.”

De meeste christenen voelen zich bij D66 niet direct thuis. Kandidaat-lijsttrekker Sigrid Kaag daarentegen wél. Van haar katholiek zijn maakt de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking geen geheim. Bij D66 voelt ze zich thuis, omdat daar volgens haar alle levensovertuigingen welkom zijn.

Het is juist wat haar zo aanspreekt bij de liberale partij. Dat christenen D66 hekelen, omdat sommige standpunten lijnrecht staan ten opzichte van wat zij geloven, dat verbaast Kaag. Ze verklaart: “Misschien komt het, omdat D66 in het verleden wel eens een aantal kleinere voorstellen heeft gedaan die bij elkaar opgeteld misschien een beeld geven alsof alles wat aan geloof hangt uit de politiek moet worden gebannen.” Ook wat betreft medisch-ethische issues, zoals euthanasie en abortus, botst het voor haar persoonlijk niet met de standpunten van D66.

“We hebben in Nederland op dat gebied bepaalde keuzes gemaakt. Daar sta ik achter”, zegt ze. Ik geloof in de zelfbeschikking van ieder mens, maar dat leg ik niet aan anderen op. Niemand moet ooit het idee kunnen krijgen dat er dwang achter zit. Zeker met voltooid leven is zorgvuldigheid geboden. En die betracht mijn partij. Iedereen beseft dat bij zulke gevoelige thema’s finesse en wederzijds begrip van het grootste belang zijn. Het gaat om leven en dood, groter dan dat wordt het niet.”

Haar uitspraken, die ze deed tijdens een werkbezoek in Rome begin deze maand, lijken schril af te steken tegen het recente euthanasievoorstel van partijgenoot Pia Dijkstra. Tweede Kamerlid Dijkstra kwam in opspraak nu ze wederom haar voltooid leven-wetsvoorstel trachtte te pushen. Critici achten dat niet gevoelig, nu ouderen met deze coronacrisis al extra kwetsbaar zijn, en soms kampen met uitzichtloos lijden en gezondheidsschade. Volgens Dijkstra des te meer reden om juist nu dit wetsvoorstel weer naar voren te schuiven.

Kernwaarden
Tijdens haar reis naar Rome, waar ze was om onder andere de gevolgen van de coronacrisis wereldwijd te bespreken, benadrukte bewindsvrouw Kaag des te meer dat D66 een seculiere partij is, en dat ook wil blijven. Ze zou haar katholiek zijn dan ook nooit of te nimmer mengen met politiek, want meent ze: “Het werkt niet als je daarin je emoties meeneemt. Dat is privézaak.” Toch neemt ze de kernwaarden van het katholieke geloof mee in haar besluitvorming. Ze hoopt dat het ook doorklinkt in haar keuze voor medemenselijkheid: “In de manier waarop ik streef naar gelijke kansen voor iedereen. Dat zijn kernwaarden. Ik zie dat als iets wat je op humanistische wijze kan invullen, maar wat tegelijkertijd ingegeven kan zijn door het geloof.”

Geen heilige missie
Ondanks dat Kaag overtuigd is dat “dingen met reden op je pad komen”, vindt ze het oneerbiedig om haar politieke carrière als roeping te zien: “Politiek is geen heilige missie. Daar is het te aards voor”, zei ze eerder in een interview met Katholiek Nieuwsblad. “Zeker zoals politiek tegenwoordig vaak bedreven wordt. Ik bedoel dan dat het vaak teveel over materiële dingen gaat. Een roeping gaat over iets meer dan jezelf. Dat je jezelf kunt opofferen. Ik denk dat de politiek dat nooit is.”

Gevraagd naar waarin buitenstaanders kunnen zien, dat zij een gelovige vrouw is, zegt ze: “Het is meer aan anderen om dat te benoemen. We zijn allemaal mensen die fouten maken. Niemand is heilig. Ook ik niet. Zou het daarom ook raar vinden om over mijzelf te zeggen, waarin je mijn geloof terugziet. Ik vind het belangrijk om voor andere mensen op te komen. Dat is iets wat ik vanuit huis heb meegekregen, en hangt niet per se samen met geloof. Mijn man is niet gelovig, maar ook hij zet zich in voor andere mensen.” Wat andere mensen daarin van haar denken, daarover wil ze zich niet druk maken. “Toen ik terugkwam in Nederland, hadden mensen allerlei aannames over mij. Ik werd moslim genoemd, omdat ik opkwam voor vluchtelingen. Ik vind het belangrijk om naar elkaar om te zien, of je nu gelooft of niet. Ik verzet mij tegen al dat labelen. Los van geloof, zou ik me ook inzetten voor andere – kwetsbare – mensen, om hen er echt bij te laten horen, ervoor te zorgen dat ze weten dat ze er toe doen.”

In haar geloofsleven vertelt Kaag altijd stabiel te zijn geweest. Het katholieke geloof kreeg ze met de paplepel ingegoten. Ze is gedoopt, deed communie, en is altijd wel blijven geloven. Ondanks de ellende die ze tegenkwam in de wereld. “Tuurlijk zijn er dan wel momenten waarop ik denk: waar is God? Deze mensen wachten op verlossing. Onrechtvaardigheid kan ik af en toe maar moeilijk rijmen. Gelukkig zit het goede ook in de mens. Dat is voor mij een drijfveer om door te gaan. Als je veel gegeven is in het leven, ben je daar in mijn ogen verplicht iets goeds mee te doen.”

Ultieme opoffering
Zoals elke katholiek heeft ze veel met Maria. “Ik kan niet zeggen dat ze mijn voorbeeld is in deze aardse 21e eeuw, maar het lijden van Maria, daar heb ik veel mee. Als mens en moeder maakte zij de ultieme opoffering. In haar lijden herken ik het lijden van mensen, het lijdend moeten toezien, en toch vertrouwen houden in God.” Haar geloof uit zich vooral in bidden tot de heiligen en kaarsjes opsteken. Overal waar ze gaat, draagt ze eigenlijk wel een rozenkrans bij zich. “Nu weet ik eigenlijk niet of ik er eentje bij me heb”, zegt ze.

Tijdens haar studie in Caïro, waar ze Midden-Oosten studies aan een Amerikaanse Universiteit volgde, was geloof altijd een rustpunt voor haar. Destijds zong ze ook mee in een koor. Zo kwam ze in aanraking met de Egyptische Koptische gemeenschap. Wat ze mooi vindt is dat in het Midden-Oosten iedereen met geloof als identiteit bezig is. “Als je in een overwegend islamitisch land woont, en dat zeg ik zonder cultureel (voor)oordeel, dan is het soms prettig om naar de kerk te gaan. Dat is iets wat je herkent, uit je jeugd. Het geeft een gevoel van veiligheid.” Dat de Koptische gemeenschap zwaar vervolgd wordt, gaat haar aan het hart. Kaag geeft aan de gemeenschap te steunen, maar dat doet ze op persoonlijke titel, en niet expliciet vanuit haar huidige portefeuille. “Dat is niet gepast”, zegt ze.

Ze erkent het belang van religie, juist in de bestrijding van ongewenste praktijken, zoals vervolging, maar ook vrouwenbesnijdenis en het uithuwelijken van kinderen. “Het geloof kan ook gebruikt worden om mensen in te zetten om vanuit hun eigen waarden dingen te veranderen. Ofwel, om een positieve uitwerking te hebben, om bepaald gedrag te bewerkstelligen.”

De politica vindt dat D66 meer staat voor sommige christelijke waarden dan het CDA. “Dan denk ik aan medemenselijkheid en de verschillende standpunten die D66 en het CDA innemen als het gaat over de vluchtelingenproblematiek of samenwerking met bepaalde politieke partijen.” Ze besluit: “Wij zijn dan wel een seculiere partij, tegelijk moeten we blijven beseffen – bij alle politieke partijen – dat geloof een plaats inneemt in het leven van heel veel mensen. Op alle plekken in de wereld waar ik heb gewoond en gewerkt, zag ik dat. In de politiek hoop ik mijn stem te laten horen en een balans aan te brengen in het debat.”

Bronvermelding:
Datum:        10-08-2020
Auteur:        Sjoukje Dijkstra
Beeld:          CIP
Website:      cip.nl