Rabbijnse autoriteiten in Israël trekken in twijfel of Russische Joden die na de val van de Sovjet Unie aliyah maakten Joods bloed hebben. Daarmee veroorzaken zij een tweespalt in de samenleving.

Van Joden uit de voormalige Sovjet Unie worden door het rabbinaat een DNA-test geëist om hun etniciteit te bewijzen als zij zich melden om hun huwelijk te laten registeren. Volgens ITIM, een instituut dat Joden assisteert bij religieuze diensten, hebben zich het afgelopen jaar 20 koppels gemeld met het verzoek hun te helpen met deze voorwaarde.

Waar zit ‘m nou de crux? Vaak kwamen mensen met slechts twee inktbesmeurde pagina’s van het Sovjet tijdperk als het enige bewijs van hun Joodsheid. De rest lag begraven tussen hun herinneringen en de asresten van de Holocaust.

In het jaar 2000 benaderden Dinara Haya Isteleou en haar mother, Galiya Rozendorf, immigranten naar Israel van Kazachstan, een rabbijns hof in Bat Yam, een stad centraal in Israël. Zij kwamen vanwege een blije reden: Isteleou zou trouwen en als onderdeel van het aanmelden om in ondertrouw te kunnen gaan is een verificatie van haar Joodse afkomst nodig. Dat staat in Israël onder toezicht van de Orthodoxe overheidsautoriteiten, het Opperrabbinaat.

Zij verlieten het gebouw in tranen; hun documenten werden afgebrand als ordinaire vervalsingen. A hoger rabbinaal hof nam de documenten in beslag en legde hun een boete van NIS 7.000,- (± € 2.000,-) op. Isteleou heeft de boete nooit betaald uit protest.

“Zij bevolen mijn moeder binnen te komen en hebben daar ter plekke tegen haar staan schreeuwen: ‘Hoe durf je te beweren dat jullie joods zijn. Je bent niet Joods.’ Kortom, ze lachten haar gewoon uit. Zij verliet de kamer huilend. Het was een nachtmerrie, teleurstelling en we hebben er onder geleden, mijn moeder en ik. We wisten niet hoe we konden bewijzen dat we wel Joods zijn. We wisten ook niet tot wie wij ons konden wenden,” zei ze.

De Wet Terugkeer kent bijna-automatisch staatsburgerschap toe aan immigranten met tenminste één Joodse grootouder, maar het Opperrabbinaat erkent hun slechts als Joods als zij zich conformeren aan de standaarden van halacha (Joods religieuze wet). Dat betekent dat zij een Joodse moeder moeten hebben. Vanaf de jaren ’90 werden mensen opgedragen met bewijs te komen om hun voorouderlijke lijn aan moeders kant te ondersteunen of om zich te bekeren tot het Jodendom onder toezicht van Orthodoxe autoriteiten die zijn gecertificeerd door het Opperrabbinaat.

“De eis van het rabbijns Hof om middels een DNA-test Joodse etniciteit aan te tonen is discriminatie van immigranten uit de voormalige Sovjet Unie,” zegt ITIM-oprichter Rabbi Dr. Seth Farber die dreigt naar het Israëlisch Hooggerechtshof te stappen in deze kwestie.

Advocaat Elad Kaplan, directeur van ITIM, zei dat een stelletje, dat in het proces zat om hun huwelijk te regelen, bij hem kwamen nadat het Rabbinaal Hof had beweerd dat zij vermoedden dat de moeder van één van beide partners niet Joods was en eisten een DNA-test. “In een ander geval hadden de rabbijnen besloten om de Joodsheid van het echtpaar te onderzoeken dat eerder door het Rabbinaat voor de wet getrouwd was. Bij de aanvraag van een echtscheiding een paar jaar later moest er nu ineens een DNA-test komen,” zegt Kaplan.

De afgelopen jaren werden ongeveer 5.000 immigrants gevraagd aan te tonen dat zij Joods zijn, aldus Farber.

 

Farber heeft al eerder zijn zorgen geuit over het inzetten van wetenschappelijke methoden om de Joodsheid vast te stellen. Volgens hem zou dat er toe kunnen leiden dat rabbijnse rechters de minder precieze methoden af te wijzen, ook al zijn die wel geldig volgens Joodse wetgeving om iemands Joodse status vast te stellen.

 

“Recent zijn er diverse onderzoeken gepubliceerd die aantonen dat zulk onderzoek niet onweerlegbaar is,” licht Farber toe. “Bovendien tonen deze rabbijnen minachting jegens de Halacha, want er bestaan Halachische middelen om deze problemen op te lossen. Ik begrijp niet waarom de rabbijnse gerechtshoven zo plotseling bereid zijn om de Halacha overboord te gooien en zich verlaten op de wetenschap. Als laatste, het is duidelijk dat als we DNA-testen gaan gebruiken, wij verdeling onder het Joodse volk veroorzaken.”

 

Avigdor Lieberman, oprichter van Yisrael Bethenoe, droeg ook zijn steentje bij door op te merken: “Dit is schandelijke discriminatie en racisme. Geen enkele immigrant uit een ander land werd gevraagd een soortgelijke test te ondergaan.” Lieberman is zelf in de Sovjet-Unie geboren en was voorheen minister van Defensie totdat hij die positie opgaf uit protest tegen de staakt-het-vuren overeenkomst met Hamas op 14 november 2018.

 

——–

Bron: Israel Today februari 2019; Times of Israel oktober 2019

Illustratie: Avi Katz

——-

 

 

 

EN / NL/ עב