Den Haag, 22 juli 2024
In zijn op vrijdag 19 juli 2024 gepubliceerde advies concludeert het Internationaal Gerechtshof (ICJ) dat de voortdurende aanwezigheid van Israël in de “Bezette Palestijnse Gebieden”, inclusief Oost-Jeruzalem, het Palestijnse recht op zelfbeschikking schendt en illegaal is.
Het hof roept Israël op om zijn aanwezigheid in deze gebieden “zo snel mogelijk” te beëindigen. Alle Israëlische nederzettingen in deze gebieden moeten worden “ontruimd”.
Bekijk de uitleg van Andrew Tucker over ‘bezet gebied’ – volg 8 andere korte video’s over de uitspraak van het ICJ op het YouTube-kanaal van thinc.
Het Hof roept de Verenigde Naties op om te beslissen over “de modaliteiten die nodig zijn om een einde te maken aan Israëls illegale aanwezigheid in de bezette Palestijnse gebieden en de volledige verwezenlijking van het recht op zelfbeschikking van het Palestijnse volk”.
Volgens het Hof heeft de onrechtmatigheid van de bezetting gevolgen voor derde staten. Derde staten moeten er bijvoorbeeld voor zorgen dat Israël zijn verplichtingen onder internationaal recht nakomt en dat alle belemmeringen voor de volledige verwezenlijking van Palestijnse zelfbeschikking worden weggenomen.
De bevindingen en conclusies van het Hof werden gesteund door 11 van de 15 rechters. Drie van de rechters verschilden van mening over bepaalde aspecten. Eén rechter – vicepresident Sebutinde – verwierp het advies en bracht een afwijkende mening uit.
Andrew Tucker, directeur van thinc. The Hague Initiative for International Cooperation, zei: “Het Dissent van rechter Sebutinde laat zien hoe de Opinie volledig historische context mist. Het Hof neemt aan dat het Joodse volk geen band heeft met deze zogenaamde “bezette” gebieden. Het onderzoekt niet eens de geschiedenis van dit gebied of conflict. Volgens het Hof “bestaat bezetting uit de uitoefening door een staat van daadwerkelijke controle over buitenlands grondgebied”. Toch geeft het Hof zelf toe dat het geen onderzoek doet naar de vraag of Jeruzalem, Judea en Samaria “buitenlands grondgebied” zijn. In feite geeft het Hof geen feitelijk bewijs of juridische redenering ter ondersteuning van de conclusie dat deze gebieden “Palestijns” zijn. Op welk moment zijn ze Palestijns geworden? Het Hof geeft geen antwoord.
In plaats daarvan heeft het ICJ zonder twijfel het historische en juridische verhaal van de Palestijnen overgenomen, dat elke Joodse connectie met het land ontkent en Israëls wettelijke en historische rechten en legitieme veiligheidsbelangen negeert. In haar 50 pagina’s tellende Dissent zet rechter Sebutinde duidelijk de feitelijke en juridische gebreken uiteen die ten grondslag liggen aan de opinie van de meerderheid. We raden alle geïnteresseerden aan om haar Dissent aandachtig te bestuderen.”
Tucker: “De roep om evacuatie van nederzettingen betekent dat alle Joden moeten worden verwijderd uit de Oude Stad van Jeruzalem, Judea en Samaria – het historische hart van het Joodse volk. Dit is niet alleen volkomen absurd en onpraktisch, maar ook onrechtvaardig omdat het volledig voorbijgaat aan het feit dat er al duizenden jaren Joden wonen in Jeruzalem, Judea en Samaria. Veel Israëli’s die in deze gebieden wonen, wonen op eigendommen die al eeuwenlang eigendom zijn van hun familie of die ze te goeder trouw hebben gekocht. Vreemd genoeg legt het Hof in feite een apartheidsregime op – omdat het betekent dat Joden niet in een toekomstige Palestijnse staat mogen wonen.”
Het Hof houdt ook geen rekening met de uiterst complexe en uitdagende veiligheidsomstandigheden op de Westelijke Jordaanoever.
In tegenstelling tot het huidige advies is een Israëlische terugtrekking uit de door Jordanië veroverde en in 1967 door Israël heroverde gebieden altijd afhankelijk geweest van effectieve veiligheidsgaranties, evenals de beëindiging van alle oorlogszucht en dreigingen met geweld. Dit was de strekking van VN-resoluties 242 (1967) en 338 (1973), evenals in de Oslo-akkoorden van 1993. Het is onbetwistbaar dat Israël wordt geconfronteerd met voortdurende existentiële en veiligheidsdreigingen en dat er staten en niet-statelijke organisaties zijn die niet alleen proberen Israël uit de OPT (Occupied Palestinian Territory) te verdrijven, maar ook een Palestina willen dat vrij is van Joden van de “rivier tot aan de zee” en een jihad (heilige oorlog) voor dit doel legitimeren. Hamas, de Palestijnse Jihad en andere extremistische terreurgroepen zijn diep geworteld in de Palestijnse samenleving, niet alleen in Gaza maar ook op de Westelijke Jordaanoever.
“Het juridisch advies van het ICJ bevestigt onze ergste angsten,” zegt Andrew Tucker, advocaat en directeur van “The Hague Initiative for International Co-Operation” – thinc. “Het is eenzijdig en valt het bestaansrecht van Israël aan binnen veilige grenzen. Het Hof had in eerste instantie moeten weigeren om een advies uit te brengen en in plaats daarvan erop moeten wijzen dat bilaterale of multilaterale onderhandelingen nodig zouden zijn om het conflict op te lossen.”
thinc. is ook bezorgd over de rol van Nawaf Salam, voorzitter van het ICJ. Volgens recente rapporten van de niet-gouvernementele organisatie UN Watch heeft Nawaf Salam, voordat hij in februari 2024 tot voorzitter van het ICJ werd verkozen, in zijn voormalige functie als VN-ambassadeur en permanent vertegenwoordiger van Libanon bij de VN van 2007 tot 2017, in 210 zaken tegen Israël gestemd. Aan de andere kant kon hij het volgens het rapport van UN Watch niet opbrengen om Hamas of de Islamitische Jihad aan te wijzen als wat ze zijn: terroristische organisaties.
“Kan iemand als Nawaf Salam onpartijdig oordelen over een conflict, vooral wanneer een oorlog tussen Libanon en Israël slechts een kwestie van tijd lijkt te zijn door de voortdurende raketaanvallen van Hezbollah op het noorden van Israël?”, vraagt Tucker zich af. “Wij denken dat dat niet mogelijk is. Zijn stemgedrag als ambassadeur van Libanon bij de VN laat zien dat hij al heel lang tegen Israël is. UN Watch roept terecht op tot zijn aftreden.”
Uiteindelijk gaat het advies over het conflict tussen de Palestijnen en Israël. En toch heeft Israël er vanaf het begin niet mee ingestemd om het geschil aan het Hof voor te leggen voor een gerechtelijke oplossing. Dit ondermijnt artikel 36 van het Statuut van het ICJ, dat bepaalt dat omstreden zaken alleen aan het Hof kunnen worden voorgelegd met instemming van alle betrokken partijen. Dit is inderdaad een omstreden zaak, vermomd als een advies.
“De Advisory Opinion is gebaseerd op de Palestijnse poging om de geschiedenis te herschrijven en internationale rechtbanken te gebruiken om eenzijdig hun belangen af te dwingen en de legitieme oprichting van een Joodse staat als illegitiem te herinterpreteren,” legt Tucker uit. “Hierop wijzen is niet alleen relevant voor de veiligheid van Israël, maar ook om het gezag van internationale rechtbanken te beschermen. Het is tijd voor Westerse staten om gezamenlijk het Hof aan te spreken op zijn eenzijdige en bevooroordeelde benadering van recht en geschiedenis.”
Het eenzijdige karakter van het advies is het resultaat van een eenzijdig proces. De Algemene Vergadering van de VN verzocht in december 2022 in Resolutie 77/247 om het advies. Het Hof werd gevraagd om duidelijkheid te verschaffen over de rechtmatigheid van “de bezetting, nederzetting en annexatie van het Palestijnse grondgebied dat sinds 1967 door Israël is bezet.” Minder dan de helft (87) van de 193 lidstaten stemde voor de resolutie, waaronder de landen van de Arabische Liga, zoals Egypte, Libanon, Syrië, Somalië, Jemen en Irak, veel Afrikaanse landen en Palestina, dat geen volwaardig VN-lid is maar de status van waarnemer heeft en wordt vertegenwoordigd door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO). Daarnaast steunden individuele westerse landen zoals Ierland, Spanje, Noorwegen en Zwitserland de resolutie. De VS, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Canada, Israël en nog 20 andere lidstaten waren tegen de resolutie, maar werden weggestemd.
Het juridisch advies is niet bindend, noch voor de partijen in het conflict, noch voor derde landen. Het heeft echter de potentie om het politieke klimaat in de toch al gespannen situatie door de Gaza-oorlog verder op te stoken.
Tucker: “De manier waarop dit advies tot stand is gekomen roept veel complexe vragen op over internationaal recht en beleid. Er moet fundamenteel worden nagedacht over de manier waarop dit Hof zich laat politiseren. In de komende periode zullen we aan die bezinning bijdragen door middel van onze analyses en briefings.”
The Advisory Opinion and all related documents can be accessed on the ICJ website: https://www.icj-cij.org/case/186/summaries
Datum: 22 juli 2024
Beeld: Thinc
