“Ik heb gemerkt dat er voor hen niets beter is dan zich te verblijden en het goede te doen in hun leven, ja ook, dat ieder mens eet en drinkt en het goede geniet van al zijn zwoegen. Dat is een gave van God.” Prediker 3:12-13 (HSV)
Maduro
George John Lionel Maduro (1916 –1945) was de zoon van een Sefardisch-Joods echtpaar woonachtig in Willemstad, Curaçao. Nadat hij in Den Haag de middelbare school had afgemaakt ging George in Leiden rechten studeren, maar kon vanwege de Duitse invasie zijn studie niet afmaken. Als Reserveofficier in het Nederlandse leger wist hij met zijn compagnie een Duitse eenheid ervan te weerhouden Den Haag in te nemen. Na de capitulatie sloot George zich bij de ‘Ordedienst’ verzetsgroep aan we
lke Duitse operaties saboteerden en contact met Engeland onderhielden. Hij weigerde de Jodenster te dragen.
Nadat hij voor de tweede keer door de bezetter was opgepakt en, door gebrek aan bewijs weer vrijgelaten, besloot George met een vriend via Spanje naar Engeland te vluchten om zich aan te sluiten bij het bevrijdingsleger. In België werden ze echter verraden en door de Gestapo in Saarbrücken gevangengezet. Tijdens een geallieerde bomaanslag werd het deel waar George gevangen zat geraakt. In plaats van te ontsnappen bleef hij achter om gewonde gevangen, die onder het puin terecht waren gekomen, te helpen. De overlevenden kwamen in Dachau terecht. George maakte de bevrijding niet meer mee. De 28-jarige held overleed op 8 februari 1945 aan tyfus
Laat de herinnering aan mij uw trots zijn.
— Uit een van de laatste brieven van George aan zijn ouders
Op 9 mei 1946 werd aan George Maduro postuum de Ridder 4e klasse der Militaire Willemsorde toegekend. In 1938 hadden Bep en Gerard Boon de Haagse afdeling van het Comité voor Joodsche Vluchtelingen opgericht. Hun Haagsche Kindercomité liet tussen 1938 en mei 1940 circa 1600 Oostenrijks-Joodse kinderen naar Den Haag komen. In de Scheveningse woning van de familie Boon werden gevluchte Joodse intellectuelen opgevangen. Toen de Nazi’s het echtpaar kwamen arresteren, was de villa leeg. Dit omdat ze kort daarvoor naar Engeland waren gevlucht. Tijdens hun verblijf in Amerika raakten zij bevriend met Joshua en Rebecca Maduro – de vermogende ouders van George.
Na de oorlog werd Bep actief bij het Nederlands Studenten Sanatorium (NSS) in Laren. In Engeland had Bep gezien dat drommen mensen een tuin bezochten waar iemand uitgebreide miniatuurspoorbanen had aangelegd. De entreeprijs kwam ten goede aan noodlijdende ziekenhuizen in Londen.
Madurodam
“Waarom bouwen we geen miniatuurstad?” stelde Bep aan bestuur van de NSS voor. Het zou een verdienmodel voor het sanatorium kunnen worden.Het echtpaar Maduro stelde het startkapitaal beschikbaar en een architect maakte de bouwtekening voor een fictieve Nederlandse stad op schaal van 1:25 met als thema: ‘een stad met een glimlach’. Nederlandse ondernemingen steunden het initiatief.
Madurodam werd op 2 juli 1952 geopend, niet alleen als een levend monument aan George Maduro maar ook om fonds te werven voor liefdadigheidsinstellingen. Na een uitbreiding in 1996 werd het gerenoveerde Madurodam in April 2012 opnieuw geopend.
Madurodam in… Israel
Zijn vriend, entrepreneur Yoni Shapira, liep meteen warm voor het idee. Het in 2003 geopende Mini Israël ligt in de Latroen vallei, halverwege Jeruzalem en Tel Aviv. Het 60.000 vierkante meter complex is aangelegd in de vorm van een Davidsster. Ieder deel van de zes driehoeken representeert een gebied of stad: Jeruzalem, Tel Aviv, Haifa, Galilea, Negev en centraal Israël. Er zijn modellen te vinden van de meest belangrijke architectonische, historische, archeologische, religieuze en sociale plaatsen en belangrijke gebouwen.
Mini Israel
“Het aller moeilijkste was de beslissing wat we niet zouden toevoegen,” zei Shapira. Ze besloten voor toeristen herkenbare lokaliteiten te kiezen. Mini-Israel houdt zich niet met politiek bezig. “We willen een glimlach zien op de gezichten van de toeristen,” zegt Shapira. “Dat ze waarderen dat dit een uniek land is en niet alleen de plaatsen bezoeken die het nieuws domineren.”
De ruim 30.000 mini ‘Israëlis’ zijn zeven centimeter hoog. Het park bevat rond de 350 gebouwen en herkenningspunten, 500 dieren en planten; 4700 autootjes, 100 motoren, 14 treinen, 3 helikopters. 32 vliegtuigen, 175 schepen en 230 vrachtwagens. Mini-Israël bevat zo’n 48 kilometer druppelirrigatie die 20.000 bonsaiboompjes (50 verschillende soorten) bewateren. Ondergronds ligt 300 kilometer elektrische kabels en glasvezeldraad die de mechanische onderdelen van het park voeden en gekoppeld zijn aan computerbanken.
De meer dan 100 ontwerpers, architecten en modellenbouwers zijn afkomstig uit alle delen van de Israëlische maatschappij en religie, onder hen veel Russische immigranten. De modellen, gemaakt in werkplaatsen over heel Israël, zijn vervaardigd door middel van geavanceerde gecomputeriseerde evaluaties. Het kostte bijna twee jaar aan intensieve research om de architectuur van Jeruzalems Grafkerk in kaart te brengen en een schaalmodel te maken.
Op het terrein van het park ligt een ongemarkeerd massagraf van ongeveer 80 Egyptische commando’s die in de omgeving van Latrun tijdens de 1967 Zesdaagse oorlog gesneuveld zijn.
Parken met een glimlach
Madurodam en Mini Israel zijn twee bijzondere parken die, ondanks hun verschillende karakter, toch veel overeenkomsten vertonen. Onder de duizenden Madurodam bezoekers is altijd wel een groepje laaiend enthousiaste Israëlis te vinden. En toeristen in Israël vinden het prachtig als ze hun favoriete plekjes in Mini Israël herkennen.
Verder lezen: Ridder zonder vrees of blaam; het leven van George Maduro 1916-1945, Kathleen Brandt-Carey, Uitgeverij Spectrum
Bronvermelding:
Datum: 24-10-2022
Auteur: Petra van der Zand
Beeld: Eiran Gazit, initiatiefnemer van Mini Israel
Website: www.christenenvoorisrael.nl/
