De Israelische regering verloor gisteren een stemming in de Knesset over de noodwet over de Westelijke Jordaanoever, waardoor zij opnieuw in een crisis is beland. Het gaat om een noodwet, die juridische zaken regelt voor Israelische staatsburgers in nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Dit gebied is door Israel van Jordanië veroverd in 1967, precies 55 jaar geleden. Toen is de noodwet aangenomen. Aangezien het een tijdelijke noodwet is, moest deze wet elke vijf jaar vernieuwd worden. Dit gebeurde elke vijf jaar sinds 1967, een praktijk die gisteren voor het eerst is verbroken. 

52 Knessetleden stemden voor de wet, en 58 stemden tegen. Leden van oppositiepartijen LikoedShasVerenigd Torah Jodendom en de Nationaal-Religieuze Partij, die in verschillende gedaantes in het verleden allemaal voor de wet hebben gestemd, stemden deze keer tegen, omdat zij de huidige regering-Bennett een nederlaag wilden bezorgen. Zo hopen zij een coalitiecrisis te ontketenen. Zij hopen vooral dat minister van Justitie Sa’ar en zijn partij de coalitie vaarwel zeggen en met hen een nieuwe regering vormen, zonder dat er nieuwe verkiezingen hoeven te worden uitgeschreven. Saar’s partij – Nieuw Hoop – is in feite een afsplitsing van de Likoed.

Waar gaat de noodwet over?
De noodwet reguleert de juridische positie, rechten en plichten van Israelische burgers die in de Westelijke Jordaanoever wonen. Juridisch gezien ligt het namelijk ingewikkeld wie er rechtsmacht heeft over wie op de Westoever: Israel heeft om internationale verontwaardiging te voorkomen nooit haar eigen rechtsmacht uitgebreid naar de Westelijke Jordaanoever. De circa 300.000 Palestijnse inwoners van het Gebied C worden berecht volgens door militaire rechtbanken, want Israel heeft geen formele rechtsmacht over hen. Voor Israeli’s betekent dit dat zij in het strafrecht, bijvoorbeeld verkeersboetes, gewoon als Israeli’s worden berecht. Het niet verlengen van de wet betekent dat de Israelische inwoners van de Westoever (niet allemaal Joods, er wonen in de nederzettingen ook Arabische Israelis) in een juridische onduidelijkheid verkeren over een verscheidenheid van zaken en beschouwd zullen worden alsof zij in het buitenland wonen.

Het vervallen van de noodwet heeft onmiddellijke gevolgen voor inwoners van nederzettingen, en leidt tot veel onzekerheid. Dit heeft mogelijke consequenties voor hun inschrijving in verschillende registers, zoals de advocatuur, en dus de bevoegdheid voor advocaten uit nederzettingen om in een Israelische rechtbank te pleiten. Het stemrecht van nederzettingbewoners is in het geding, aangezien Israel er geen formele rechtsmacht heeft. Ook beïnvloedt het wegvallen van de noodwet het recht op uitkeringen van Israeli’s in nederzettingen. En toch besloot zelfs een lid van pro-nederzettingenpartij Yamina om zich van de stemming te onthouden, om een regeringscrisis te helpen afdwingen.

Coalitie aan een zijdedraad
Voor de coalitie was deze wet een ingewikkelde beproeving. De linkse partij Meretz en de Arabische partij Ra’am zijn beide uitgesproken tegen de bezetting van de Westbank en tegen de Nederzetting. Uiteindelijk stemden Knessetlid Mazen Ghanaim van Raam en Ghaida Rinawie Zoabi van Meretz tegen deze wet, nadat duidelijk werd dat de stemming tegen zal vallen omdat ex-fractievoorzitter van de coalitie Idit Silman zich van stemming onthield, ook al is de wet vooral belangrijk voor haar eigen achterban.

Enkele andere coalitieleden, waaronder Raam-voorman Mansour Abbas, waren afwezig tijdens de stemming in de Knesset. De deelname van Arabische partij Ra’am aan de regering ligt al langer gevoelig, vooral op het gebied van beleid rondom Palestijnse Gebieden. Indiener van de nieuwste iteratie van de noodwet is minister van Justitie Gideon Sa’ar, voor wie deze wet van groot belang is. Sa’ar verliet de Likoed en stichtte een nieuw partij omdat hij vond dat Netanyahu moest aftreden vanwege de juridische aanklacht tegen hem op verdenking van corruptie. Zelf was Sa’ar een prominent lid van de partij, maar werd tegengewerkt door partijleider Netanyahu. Polls geven zijn partij Nieuwe Hoop weinig kans om zelfstandig opnieuw tot de Knesset verkozen te worden bij een volgende verkiezingsronde.


Bronvermelding:
Datum:        07-06-2022
Auteur:        HANNA LUDEN
Beeld:        Illustratief: de nederzetting Ma’ale Adumim op de Westoever, vlak buiten Jeruzalem. Onduidelijk is nu onder meer wie er rechtsmacht heeft om hun verkeersboetes op te leggen: de Israelische rechter, of toch het leger. (Foto: Ron Almog/Flickr)
Website:      CIDI


 

EN / NL/ עב