Pijnlijk verhaal. Een oude vrouw (80-plus) bij ons om de hoek vertelde het me. Ze had een kleinzoon gevraagd om voor haar uit te zoeken hoe het afgelopen was met twee Joodse jongens die zij uit de oorlog kende. Ze wist hun namen nog heel goed en nu had ze gehoord dat je met die nieuwe middelen zo uit kon zoeken hoe het hun vergaan was. De kleinkinderen hadden er niet veel moeite mee. De volgende dag kwamen ze melden dat de beide jongens in Sobibor omgekomen waren.

Wat was er gebeurd? Waarom vroeg ze dat? Haar ouders hadden een slagerij. In Zwolle woonde een Joodse familie die handelde in slagerijbenodigdheden. Haar vader had een goede relatie met de Zwollenaar. Op een dag kwamen de twee zonen van de Zwolse firma in ons dorp. Ze wilden graag met haar vader spreken. Ze vertelden over hun benarde situatie en vroegen of ze bij hem mochten onderduiken. Haar vader voelde er wel voor om te helpen. Haar moeder veel minder. De 80-plus vrouw zei: “Ik hoor het mijn moeder nog zeggen: ‘Geloof jij die verhalen dan?’” Ze was toen een klein meisje, maar ziet nu nog het beeld voor zich hoe de twee jongens met afhangende schouders hun huis verlieten. Zoals we nu weten, de dood tegemoet.

Nog zo’n soort verhaal. Corrie ten Boom had een broer Willem. Hij was theoloog en verbleef voor de oorlog enkele jaren voor studie in Duitsland. Hij zag en voelde hoe het daar misging. Hij zag het nazisme opkomen. Hij hoorde de toespraken van Hitler en las zijn geschriften. Hij doorzag de geraffineerdheid. “Als deze theorie in praktijk gebracht gaat worden dan betekent het de vernietiging van de Joden,” schreef hij al ver voor de Kristallnacht plaatsvond. Toen hij weer in Nederland terug was, werd hij zelden uitgenodigd voor verjaardagsfeestjes. Niemand had trek in zijn verhalen. “Altijd begint hij weer…”

We hebben als mensheid een tragische kant. Als het er echt op aankomt, als er echt gevaar dreigt dan geloven we het niet. Maar nu de overheid in een tijd van pandemie zoekend en tastend het goede voor haar burgers zoekt, zijn we bereid de meest fantastische verhalen te geloven. Dat is niet zomaar wat. Het ondermijnen van het gezag van de overheid is gevaarlijk. Samen met het ontstaan van knokploegen zijn het ingrediënten voor een burgeroorlog. In Amerika zijn ze daar al wat verder in gevorderd. Daar hebben ze de neofascistische Proud Boys. Jongens die er wel even tegenaan willen gaan. Liegen, bedriegen, dreigen, geweld plegen, alles is geoorloofd als het voor de ‘goede’ zaak is. En die goede zaak loopt altijd weer uit op haat tegen de Joden. Zie het gedraai daarover binnen Forum voor Democratie.

We hebben als christenen duidelijk weer een roeping. We moeten ons niet te laten leiden door de sociale media, maar door het betrouwbare en blijvende Woord van God. Het roept ons op om nuchter te zijn en om waakzaam te zijn. Het roept ons op om de waarheid te spreken en om de vrede te zoeken. We zitten niet verlegen om Proud Boys, maar wel om wijze, gelovige, nederige mannen en vrouwen.

Bronvermelding:
Datum:        20-08-2020
Auteur:        Krijn de Jong
Website:      www.zaut.org