Israël wil Haredi-soldaten, maar zijn zij bereid om hun vertrek vanuit de IDF, na hun diensttijd, naar de maatschappij en de arbeidsmarkt te vereenvoudigen?

In elke religieuze militaire vooropleiding in Israël liggen tientallen exemplaren van Rabbi Yosef Zvi Rimon’s boeken over de Joodse wetten van de dienstplicht. In de inleiding vertelt Rav Rimon een ongelooflijk ontroerend verhaal dat velen misschien verrassend vinden.

Rabbi Shlomo Zalman Auerbach , de vroegere ultra-orthodoxe geestelijke leider, werd door een student gevraagd of hij vrij kon nemen van het leren en naar Galilea kon gaan om te bidden bij de graven van de rechtvaardigen. Rav Shlomo Zalman antwoordde verbijsterd, en legde uit dat de student geen tijd moest verspillen aan het reizen van ver weg als er in de buurt IDF-soldaten waren die hun leven gaven ter ere van God. Hij legde uit dat wanneer hij de behoefte voelde om te bidden bij de graven van tzadikim ( de rechtvaardigen) hij naar de berg Herzl ging, vlakbij zijn yeshiva.

Dit verhaal geeft aan dat de Haredi-samenleving niet zwart-wit is. Hoewel de overgrote meerderheid niet in het leger dient, betekent dat niet dat de hele ultra-orthodoxe gemeenschap het offer van degenen die dat wel doen niet erkent.

De vraag of Haredim in het leger moeten, is voor velen een bron van grote spanning, en rationeel gezien terecht. Alleen al het feit dat een compromis steeds weer op de helling wordt gezet, toont aan dat het zo’n heet hangijzer is.

Maar als wij als samenleving vinden dat er meer Haredim bij het leger moeten worden ingelijfd, hebben we het niet genoeg over de duizenden Haredi-soldaten die al in de IDF zitten en over de uitdagingen waarvoor zij staan. Om meer ultra-orthodoxe mannen aan te moedigen om in dienst te treden, en in het belang van de gelijkheid, moeten we de hindernissen aanpakken waarmee Haredi-soldaten zowel voor als na het leger worden geconfronteerd.

Haredim in de strijd

Ongeveer 1.000 Haredi-mannen gaan elk jaar het leger in, waarvan de meeste niet in de strijd dienen. Maar voor de ongeveer 200 die wel kiezen voor een meer fysieke dienst, heeft de IDF drie eenheden opgericht die speciaal zijn ontworpen voor de ultraorthodoxe bevolking: Kfir’s Netzach Yehuda Bataljon, Givati’s Tomer Compagnie, en de Paratrooper Chetz Compagnie, de nieuwste van de drie.

Deze soldaten worden blootgesteld aan de ontberingen van gevechtstraining zoals elke andere strijder, maar het leger zorgt ervoor dat zij dagelijks Torah studie en drie minyanim (gebedstijden) in hun dag hebben ingebouwd. Door dit kader te bieden, probeert het leger hopelijk meer Haredi-soldaten aan te trekken, en biedt het tegelijkertijd de nodige randvoorwaarden voor succes voor degenen die zich wel aanmelden.

Maar het leger is niet perfect (vraag maar aan iedereen die er gediend heeft) en deze soldaten worden geconfronteerd met bijzondere uitdagingen die hun collega’s niet hebben, en het leger is eenvoudigweg niet uitgerust om daarmee om te gaan.

Een klein percentage van de soldaten die afkomstig zijn uit extremere kringen van de Haredi-samenleving worden uit hun ouderlijk huis gezet. In tegenstelling tot eenzame soldaten uit het buitenland kunnen deze soldaten nergens ter wereld een steunpunt vinden, geëxcommuniceerd uit hun gemeenschap en familie, en gedwongen om zelf een appartement te vinden om in te wonen. Degenen die niet uit hun huizen worden gezet, krijgen soms vrijstelling van het dragen van hun uniform als ze de basis verlaten, om niet te worden verstoten door hun gemeenschap.

Waar het leger tekortschiet, probeert Amutat Chetz (The Chetz Association) de draad weer op te pakken. Amutat Chetz, een paar jaar geleden opgericht door mijzelf en een andere veteraan die alleenstaande soldaat is, David Solooki, helpt ultra-orthodoxe soldaten in Chetz, en binnenkort ook in Tomer, zich aan te passen aan het leger en vervolgens te integreren in de Israëlische samenleving na hun ontslag. Wij zorgen voor een appartement voor eenzame soldaten in Jeruzalem voor Haredi-soldaten die geen woning hebben en voor “grote broers” voor elke soldaat. Deze “grote broers” fungeren als coaches om de soldaten te helpen de ontberingen van de strijd te boven te komen, aangezien veel van de ultraorthodoxe soldaten geen broers of zussen hebben of een gemeenschap die diende. De “grote broers” worden aanspreekpunten in tijden van nood.

Het leven na het leger

Na hun ontslag worstelen veel Haredi-soldaten met hun integratie in de gewone samenleving en op de arbeidsmarkt. De meesten hebben geen diploma’s en geen beroep. Het leger heeft geprobeerd dit probleem aan te pakken, maar hun oplossing is ontoereikend gebleken. In plaats van de typische twee jaar en acht maanden te dienen die de meeste mannelijke gevechtssoldaten dienen, kunnen degenen die in de Haredi-eenheden dienen twee jaar dienen en de resterende acht maanden gebruiken in een programma dat “Shnat Misima” heet. Dankzij Shnat Misima kunnen soldaten hun middelbare school afmaken, een beroep leren, waardevolle vaardigheden opdoen om de arbeidsmarkt te kunnen betreden, of zich aanmelden voor een universiteit.

Ondanks alle goede bedoelingen is Shnat Misima niet de gamechanger geweest waar het leger op had gehoopt. We ontdekten dat bijna 85% van de soldaten die met Shnat Misima begonnen, het programma niet afmaakten en onderweg afhaakten. De soldaten werden vaak gedwongen door financiële nood om onmiddellijk werk te vinden, en kozen voor banen in de beveiliging, voeding en detailhandel om snel geld te verdienen.

Om onze veteranen te helpen toegelaten te worden tot de universiteit, zijn we onlangs een samenwerking aangegaan met het Feuerstein Instituut om hen te helpen hun achterstand in het reguliere onderwijs in te halen. Bovendien lanceerden zij een initiatief om met soldaten in Chetz te werken aan de mogelijkheden die voor hen beschikbaar zijn, door hen in contact te brengen met universiteiten, handelsscholen en beursorganisaties, in combinatie met loopbaanbegeleiding en financieel advies.

Maar dit is een systematisch probleem dat moet worden verholpen. Of de IDF, de regering of non-profitorganisaties nu werken aan de oplossing van dit probleem, door het te negeren bewijzen we deze jonge mannen een geen dienst. Op dezelfde manier als Israël zorgt voor zijn gevechtsveteranen, bijvoorbeeld door middel van gesubsidieerde colleges, zouden ultraorthodoxe veteranen ook programma’s moeten hebben die op hun behoeften zijn afgestemd.

Conclusie

Terwijl Amutat Chetz Haredi-soldaten helpt, zijn er veel meer die geen ondersteuning krijgen om hen te helpen slagen in het leger en daarna.

Als we meer van deze jonge mannen willen stimuleren om dienst te nemen, moeten we accepteren dat hun pad niet zo gemakkelijk is als dat van hun collega’s met een seculiere of zelfs religieus-zionistische achtergrond. Zij krijgen thuis en in hun gemeenschap te maken met tegenwerking en kunnen in een isolement raken. Hun gang naar de moderne arbeidsmarkt is gevuld met obstakels die de gemiddelde Israëli niet hoeft te overwinnen.

Het is goed om aan te dringen op meer Haredim in het leger, maar dat mag niet gebeuren zonder erkenning van de uitdagingen die in het verschiet liggen, in combinatie met een goede programmering om ervoor te zorgen dat hun dienst – en integratie in de Israëlische samenleving – nog jarenlang een succes zal zijn.

________________________________________________________________________

Bronvermelding:
Datum:
17-05-2023

Auteur:
Shai Adler

Beeld:
Chetz Le’Atid opening event. (courtesy)

Website:
thetimesofisrael.com

OVER DE AUTEUR
Na zijn diensttijd in de IDF als officier in de Haredi-eenheid bij de Paratroopers, rondde Shai zijn bachelor in management en technologie af aan de Bar Ilan University. Momenteel is hij CEO en medeoprichter bij Amutat Chetz, een organisatie die zich inzet voor de hulp aan Haredi-soldaten in de IDF.

_______________________________________________________________________

EN / NL/ עב