Het zal in de laatste dagen gebeuren dat de berg van G-ds huis bovenop de bergen zal worden gevestigd en dat alle naties ernaartoe zullen stromen. En vele naties zullen gaan en zeggen: laten we naar de berg van God gaan en we zullen ons over zijn wegen leren en we zullen zijn paden bewandelen, want uit Sion zal de Thora voortkomen; en het woord van God uit Jeruzalem. En Hij zal onder de natiën oordelen, en zij zullen hun zwaarden tot ploegscharen smeden en hun speren tot snoeimessen; natie zal tegen natie geen zwaard opheffen, noch zullen zij de oorlog meer leren – Jesaja 2:2-4
Mijn huis zal geprezen worden als een huis van gebed voor alle mensen – Jesaja 56:7
Als de naties van de wereld hadden geweten hoeveel zij profiteren en gezegend zijn door de Heilige Tempel, zouden zij deze omringd hebben met legioenen legers om haar tegen alle schade te beschermen – Bamidbar Rabba 1:3. Tanchuma Bechukosei 2. Zie Talmoed, Sukkah 55b
In reactie op het artikel van vorige week over de spirituele centrale positie van Israël, zou ik graag een specifieke kwestie willen bespreken die naar voren is gebracht, met betrekking tot de rol van de niet-Jood in het grote geheel. Het is allemaal goed en wel om te zeggen dat Joden zich opnieuw moeten verbinden met hun eigen spiritualiteit als ze een gezonde relatie met het Beloofde Land willen hebben. Maar waar blijft de niet-Joodse wereld, inclusief de vele Arabieren die vandaag de dag in Israël wonen?
Mijn vriend Richard zei het zo:
* * *
Er bestaat een fundamenteel misverstand over de Torah-visie op de rol en relatie van joden en niet-joden, en als gevolg daarvan, tussen Israël en andere landen in de wereld.
De heersende opvatting – zowel onder joden als niet-joden – is dat er een fundamentele, onherstelbare kloof bestaat tussen joden en niet-joden, zonder dat er echte verandering in zicht is. Deze beangstigende visie domineert een groot deel van de discussie over het onderwerp Joden, Israël en de wereld – een discussie die, zoals gezegd, een ernstige verdraaiing van de kwestie voedt.
Misschien is dit te wijten aan de lange geschiedenis van antisemitisme en het diepgewortelde wantrouwen tussen joden en niet-joden, dat onze collectieve psyche heeft doordrongen en ons oordeel vertroebelt. Veel niet-joden koesteren diepgaande stereotypen over joden. De beelden en mythen omvatten elitair, parasieten, bedriegers, geldliefhebbers, geldschieters, Christusmoordenaars – de lijst gaat maar door. Veel Joden zijn op hun beurt volledig wantrouwig tegenover niet-Joden. En met goede reden. De geschiedenis getuigt van de eindeloze vervolging, executies en genocides die Joden hebben ondergaan in land na land, onder het bewind van natie na natie. Egyptenaren. Assyriërs. Babyloniërs. Grieken. Syriërs. Romeinen. Kruisvaarders. Inquisitie. Pogroms. Holocaust.
Deze tragische geschiedenis van verdeeldheid heeft de relatie tussen Jood en heiden gemonopoliseerd en gedefinieerd, waardoor we het hopeloze gevoel hebben dat dit een permanente, inherente spanning is.
Maar is deze verdeeldheid zoals het bedoeld was en zijn we gedoemd tot het lot ervan? Is er nog iets anders over van de relatie tussen de naties en de Joden, afgezien van hun strijd? Is er iets diepers?
Het is waar dat er de afgelopen eeuwen veel is veranderd in de wereld. Onderdrukkende regimes van weleer zijn vervangen door democratieën. Veel landen, te beginnen met de machtige VS, zijn toevluchtsoorden van religieuze vrijheid geworden. De krachten van emancipatie overheersen nu over de hele wereld en ze hebben joden (en wat dat betreft mensen van alle overtuigingen) ongekende kansen en gelijkheid geboden. Er zijn tegenwoordig veel plaatsen in de wereld waar Joden in vrede en vrijheid kunnen leven. Gewoon een wonder en een zegen – vooral als je het vergelijkt met de wereld van slechts 200 jaar geleden. Toch woedt er nog steeds een discussie – vooral sinds 7 oktober en de daaropvolgende demonstraties van verachtelijke haat – of het antisemitisme daadwerkelijk is afgenomen, of dat het zich zojuist heeft ontwikkeld tot één met ‘manieren’. Kunnen en zullen joden en niet-joden ooit volledige vrede met elkaar hebben? Zullen de Arabische wereld en de rest van de wereld ooit naast een Joods Israël kunnen bestaan?
Lees gewoon het Thoragedeelte van deze week en je hebt het hele verhaal voor je. (Exodus 13:17- 17:16, noot redactie) Zelfs nadat de Egyptenaren hebben toegestaan dat het Joodse volk na 210 jaar onderdrukking vrij is, veranderen ze van gedachten en besluiten ze de Joden te achtervolgen. Op dit moment is de enige oplossing om een einde te maken aan de hardnekkige obsessie van Egypte met de Joden, ze allemaal te laten verdrinken in de Rode Zee. Geef ons een pauze! We zijn eeuwenlang door jou tot slaaf gemaakt – laten ons met rust en laat ons gaan! Maar nee, ze kunnen het niet loslaten. Hoe vaak is dit in de geschiedenis herhaald? Is dit ons lot?
Ongemakkelijke vragen? Politiek incorrecte kwesties?
Inderdaad. Misschien is deze discussie ongemakkelijk voor degenen die geen hoop zien. Ik vind het in ieder geval heel prettig om deze kwesties te bespreken, want als we voorbij de misvattingen komen, is er heel veel om naar uit te kijken, zowel voor joden als niet-joden.
De tijd is gekomen om bot te zijn.
Eerlijk gezegd gaat de verdeeldheid tussen joden en heidenen terug tot het begin van de geschiedenis. Esau en Jacob hadden al ruzie in de baarmoeder van hun moeder.
“Twee naties bevinden zich in je baarmoeder. Twee regeringen zullen zich van binnenuit scheiden. De overhand zal van de ene natie naar de andere gaan. De grootste zal de jongste dienen.”
En dat is sindsdien het verhaal.
Op basis hiervan beweren sommigen dat we voorbestemd zijn voor een voortdurende strijd tussen de naties en de Joden.
Er is echter nog een andere kritische invalshoek in dit verhaal die ernstig over het hoofd wordt gezien. Wanneer Jacob Esau eindelijk ontmoet en zich verzoent, nodigt Esau hem uit om in harmonie zij aan zij te leven. Jacob antwoordt dat Esau door moet gaan, en hij zal volgen. ‘De kinderen zijn jong en de schapen zijn kwetsbaar, we moeten langzaam reizen. Jij reist vooruit en wij halen je in.” (Genesis 33: 13, noot redactie) Rasji legt uit dat Jacob verwees naar het einde der dagen, wanneer Jacob en Esau eindelijk volledige vrede met elkaar zullen hebben.
De wereld van de toekomst is er een waarin alle naties verenigd zullen zijn onder één God. “Dan zal Ik de voor de volkeren een zuivere tong geven, die allen de Naam van God zullen aanroepen en Hem éénstemmig zullen dienen.””
Maar is het niet waar dat de Bijbel de Joodse natie het “uitverkoren volk” noemt? Scheidt de Torah Joden niet van niet-Joden? Is dat niet een pijnlijk punt – een wortel van veel wrok (of zoals sommige cynici zeggen: alleen joden hebben er last van…).
Nou…. De Chinezen geloven dat zij in het centrum van het universum staan. De Japanners noemen zichzelf het land van de Rijzende Zon: de zon komt eerst op in Japan en daarna in de rest van de wereld. Amerika beschouwt zichzelf als het land van Manifest Destiny. Vrijwel elk volk, elk ras, elke provincie heeft zijn nationalistische trots. Toch neemt niemand het hen kwalijk. Niemand vermoordt ze daarvoor. Waarom? Omdat we, zoals Dennis Prager het zegt, het niet geloven! Als het om de Joden gaat, gelooft de wereld feitelijk dat zij het ‘uitverkoren volk’ zijn.
Maar wat gelooft de Thora? Wat betekent ‘uitverkoren’ eigenlijk? Wat betekent het dat er “verdeeldheid bestaat tussen Joden en de naties”? Omdat God ons allemaal heeft geschapen, zijn we dan niet allemaal gelijk in de ogen van God?
Ik werd ooit uitgenodigd om een lezing te houden voor een groep protestantse predikanten over de Joodse visie op de Messias en de Verlossing. Ik besprak de spirituele transformatie die de wereld in de nabije toekomst zou ondergaan. Een wereld gevuld met goddelijke kennis, waarin alle naties verenigd zijn onder één God, terwijl hun diversiteit behouden blijft. Aan het einde van mijn lezing bedankte een van de gastheren mij namens de groep en stelde mij deze vraag:
‘Wij zijn het allemaal eens met uw welsprekende presentatie van de wereldeenheid die bij de Verlossing zal zegevieren. Toch blijft er één dilemma bestaan: de identiteit van de Messias. Wij christenen geloven dat dit Jezus is, iemand die de Joden categorisch hebben afgewezen. Hoe zullen we ooit verenigd kunnen worden op dit omstreden punt?
Wat wilde ik zeggen? Dit zijn de woorden die destijds in mij opkwamen:
“Laten we het zo zeggen. De Messias zal de ene of de andere Jood zijn…’
De menigte lachte ongemakkelijk, en daar lieten ze het bij.
De Joden zijn uitgekozen om een unieke spirituele missie te vervullen. Daar is absoluut niets racistisch, supremistisch of neerbuigend aan. Elke natie, elke persoon in deze wereld – Jood of niet-Jood – is door God gekozen om een bepaalde roeping te dienen. Ieder van ons is geschapen naar het Goddelijke Beeld en speelt een onmisbare rol die niemand anders dan jij kunt vervullen.
Ieder volk heeft zijn rol. De Joden hebben hun rol. Thomas Cahill in ‘The Gifts of the Jews’ en Michael Novak in ‘On Two Wings’ leggen op krachtige wijze de grote bijdrage van het Joodse volk aan het universum uit. De Joden gaven ons, zo schrijven ze, een nieuwe visie op mannen en vrouwen met een uniek lot. De Torah leert ons een visie dat het leven een doel heeft en vooruitgaat naar een bestemming. De geschiedenis heeft een begin en wordt met een doel geleid door de Goddelijke Voorzienigheid. Alles in de schepping is doordrenkt van rede. Deze visie, zoals ze schrijven, zou duizenden jaren later de inspiratie zijn voor de Onafhankelijkheidsverklaring en ons hoopvolle geloof in vooruitgang en het gevoel dat morgen beter kan zijn dan vandaag.
Niets om je voor te schamen.
John Adams schreef:
“Ik zal benadrukken dat de Hebreeën meer hebben gedaan om de mensen te beschaven dan enig ander volk…. Zij zijn de meest glorieuze natie die ooit de aarde heeft bewoond. De Romeinen en hun rijk waren slechts een snuisterij in vergelijking met de Joden. Ze hebben religie gegeven aan driekwart van de wereldbol en hebben de aangelegenheden van de mensheid meer en gelukkiger beïnvloed dan welke andere natie dan ook, oud of modern… [zelfs als ik een atheïst was] zou ik moeten geloven dat het toeval de Joden had bevolen om behoud en verspreid onder de hele mensheid de leer van een allerhoogste, intelligente, wijze, almachtige soeverein van het universum , waarvan ik geloof dat dit het grote essentiële principe is van alle moraliteit, en bijgevolg van de hele beschaving.
Niets om je voor te schamen.
De tijd is gekomen dat Joden, en voor mensen overal ter wereld, zich niet langer hoeven te schamen voor hun unieke spirituele rol. Dat is de betekenis van ware emancipatie – niet slechts fysieke vrijheid, maar geestelijke emancipatie. Wanneer we ons vrij voelen om onze ware spirituele missie in deze wereld uit te drukken en te vervullen.
Als een “licht voor de naties” hebben Joden een unieke spirituele rol om elkaar en de wereld bewust te maken van haar eigen diepe spirituele bestemming.
Dit sluit geenszins de rol van andere mensen als spirituele leiders uit. We vinden inderdaad veel grote inspiratiebronnen van bijzondere zielen onder alle naties van de wereld. Tegelijkertijd hebben joden historisch gezien als spirituele bakens gediend en moeten zij deze roeping blijven waarmaken.
Het universum en al zijn mensen en componenten zijn integraal met elkaar verbonden. Wij zijn één groot netwerk, waarbij elk onderdeel alle andere beïnvloedt.
Wanneer een individu zijn of haar spirituele roeping waarmaakt, profiteren alle andere mensen ervan. Het spirituele bewustzijn van één individu verhoogt het spirituele bewustzijn van alle omringende mensen. Dit omvat uiteraard vooral de Jood. Als een “licht voor naties” wanneer Joden hun spirituele roeping waarmaken, plukt de hele wereld daar de vruchten van.
Dit brengt ons terug naar het Beloofde Land. Israël is de brug tussen hemel en aarde voor alle naties van de wereld. Wanneer Israël fysiek en geestelijk veilig is, zullen alle mensen vrede hebben.
Om deze reden wordt iedereen aangetrokken tot het Heilige Land. Onbewust voelt elke natie, religie en individu dat Israël de spirituele draaikolk van het bestaan is, de plaats waar de deuren opengaan om het Goddelijke te bereiken.
De verbinding van Joden met Israël – die essentieel is voor de Joodse verbinding met de ziel – is dus van cruciaal belang voor het fysieke en spirituele welzijn van de hele wereld. Niemand zal daardoor worden geneutraliseerd. Integendeel: ieders unieke spiritualiteit zal naar voren komen in een wereld waar de spirituele kracht van Israël naar buiten mag komen.
De aanstaande wereld van de verlossing wordt door Maimonides beschreven als een wereld waarin er ‘noch hongersnood noch oorlog, noch afgunst noch strijd zal zijn, omdat het goede in overvloed zal voortkomen en alle verrukkelijke dingen als stof toegankelijk zullen zijn. De enige zorg van de hele wereld zal uitsluitend het kennen van God zijn.”
Om dit tijdperk in te luiden moeten wij – joden en niet-joden – spiritualiteit in ons materiële leven integreren. Israël, de natie en het land, zijn hier om ons allemaal te helpen dit ultieme doel van het leven te bereiken.
Vrede in Israël, in het spirituele centrum van het universum, zal vrede brengen voor de hele wereld.
De Joodse zoektocht naar het Beloofde Land is geen partijdige, nationalistische inspanning. Het is niet alleen een ‘joodse’ zaak, maar een universele zaak. Het is één met de mondiale zoektocht van de hele mensheid naar vrede tussen hemel en aarde, tussen geest en materie.
Wanneer Israël ons spirituele centrum wordt, en Joden hun spirituele verbinding met Israël erkennen, is het resultaat een gevoeliger wereld, een vreedzamer universum – een universum dat de inherente heiligheid in alle mensen erkent, Jood of niet-Jood, Christen of Moslim. , Israëlisch of Arabisch.
We kunnen wel of niet een exacte strategie hebben hoe om te gaan met de gezagsgetrouwe Arabieren die in het Beloofde Land wonen. [Burgers die zich niet aan de wet houden, moeten streng en resoluut worden aangepakt. Dubbelzinnigheid is desastreus in zo’n situatie.] Maar één ding weten we zeker: wanneer iedereen de spirituele centrale plaats van Israël erkent, wanneer Joden in contact komen met hun eigen ziel, wanneer alle mensen zich opnieuw verbinden met het Goddelijke en de Goddelijke wetten voor de hele mensheid, dan zullen we allemaal vrede hebben, zonder dat iemand compromissen sluit.
Het naleven van de wet (Thora) betekent het volgen van de wetten van God die de fundamentele heiligheid van al het leven respecteert. De tragedie van vandaag in Israël is het verlies van al het leven, zowel Joods als Arabisch. Ware vrede is alleen mogelijk als alle volkeren de goddelijke wet (Thora) omarmen die aan ons is doorgegeven, te beginnen bij Abraham, de vader van alle naties. Alleen als we toegang krijgen tot onze inherente spiritualiteit, zullen we verenigd zijn. Al het andere – hoe mooi ook – verdeelt ons.
Een Israël in ballingschap – losgekoppeld van zijn ziel – voorspelt conflicten tussen alle mensen.
De geestelijke centrale rol van Israël en de joodse geestelijke wedergeboorte zijn niet alleen een zaak van joden. Het is inderdaad van vitaal belang voor het voortbestaan van alle naties van de wereld.
Zijn we klaar om deze boodschap te omarmen? Hebben wij de moed?
Door Rabbijn Simon Jacobson
Bron: MLC/ Rabbijn Simon Jacobson
website: Klik hier om naar de site van MLC te gaan