Volgens het onderzoek hebben de hervorming en de daaropvolgende protesten al lang bestaande religieuze en etnische conflicten op de voorgrond geplaatst.
De Israëlische samenleving wordt geconfronteerd met een groeiende religieuze kloof nu de spanningen escaleren te midden van de aanhoudende protesten tegen het voorstel voor de hervorming van het gerechtelijk stelsel, volgens een studie uitgevoerd door Dr. Itamar Yakir, een onderzoeker in het Centrum voor Bestuur en Economie van het Israel Democracy Institute (IDI).
Het onderzoek toonde aan dat het percentage seculiere Israëlische Joden met een negatieve mening over de hervorming toenam, terwijl bij de orthodoxe en ultra-orthodoxe Israëlische Joden het aantal Joden dat de hervorming als positief beschouwt toenam.
Volgens het onderzoek hebben de hervorming en de daaropvolgende protesten reeds lang bestaande religieuze en etnische conflicten op de voorgrond geplaatst, waardoor een potentieel destabiliserende situatie is ontstaan.
Volgens Yakir zijn de religieuze geschillen de afgelopen maanden toegenomen, waarbij de samenstelling van de coalitieregering de vlammen heeft aangewakkerd. De coalitie, die naast de Likud bestaat uit nationaal-religieuze en ultra-orthodoxe partijen, heeft de spanningen doen toenemen.
Historische grieven wakkeren de vlammen aan
Naarmate de hervorming in een stroomversnelling raakte, wat leidde tot aanzienlijke veranderingen in de dynamiek tussen religie en staat en tot een voorkeursbehandeling voor religieuze en ultraorthodoxe groepen, raakte de situatie steeds meer verhit. Controversiële kwesties zoals de dienstplichtwet, de voorgestelde basiswet over Torastudie en debatten over shabbatwerk droegen verder bij tot het groeiende conflict. Bovendien probeerden religieus-rechtse kringen historische grieven aan te kaarten over uitspraken van het Hooggerechtshof over religieuze en staatskwesties.
Om inzicht te krijgen in de publieke opinie over de hervorming, voerde het Viterbi Family Center for Public Opinion and Policy Research van het IDI van januari tot april 2023 een reeks enquêtes uit. Deze onderzoeken analyseerden de steun voor de hervorming onder verschillende groepen op basis van hun mate van religiositeit. De bevindingen wezen op een sterke correlatie tussen religieuze gezindheid en de houding ten opzichte van de hervorming.
In januari 2023 werd de respondenten gevraagd naar hun mening over de voorgestelde justitiële hervorming. Uit de enquête bleek een significante invloed van religiositeit op de steun voor de hervorming. Seculiere Joden toonden de minste steun, met slechts 16% die de hervorming als “zeer goed” of “vrij goed” beschouwden. Ter vergelijking: 22% van de traditionele en niet-religieuzen, 48% van de traditioneel-religieuzen en 66% van de orthodoxen en ultra-orthodoxen waren positief over de hervorming.
Volgens het onderzoek werd de religieuze kloof met betrekking tot de hervorming na verloop van tijd steeds breder. In april steeg het percentage seculiere en traditionele niet-religieuze Joden met een negatieve mening over de hervorming, terwijl alle andere groepen een stijging zagen in degenen die de hervorming als positief beschouwden. Volgens Yakir onderstrepen deze resultaten de belangrijke rol die religiositeit speelt bij het vormen van attitudes ten opzichte van de hervorming, die politieke banden overstijgen.
De enquêtes onderzochten ook de steun voor specifieke onderdelen van de hervorming, waaronder de wetgeving over de opheffingsclausule, het schrappen van de norm voor onredelijkheid en wijzigingen aan de selectiecommissie voor rechters. Bij alle onderdelen werd een positieve correlatie met religiositeit waargenomen. Hoe religieuzer de respondent, hoe groter de kans dat hij of zij de hervorming en de specifieke elementen ervan steunt.
Opleidingsniveau correleert ook met de houding ten opzichte van de hervorming.
Als we echter naar het opleidingsniveau kijken, wordt de kloof tussen religiositeit en verzet tegen de hervorming kleiner. Respondenten met een hogere opleiding, vooral degenen met een academische achtergrond, waren meer geneigd om tegen bepaalde aspecten van de hervorming te zijn, zoals de afschaffing van de norm van onredelijkheid en wijzigingen in de rechterlijke selectiecommissie.
De enquêtes onderzochten ook de bezorgdheid van het publiek over de mogelijke gevolgen van de hervorming. Respondenten toonden verschillende niveaus van bezorgdheid op basis van hun religiositeit. Over het algemeen maakten minder religieuze personen zich meer zorgen over negatieve uitkomsten in verschillende scenario’s, terwijl religieuze respondenten zich minder zorgen maakten.
Deze bevindingen van Yakir werpen een licht op de diepgaande religieuze verdeeldheid binnen de Israëlische samenleving en de potentiële bedreiging die ze vormen voor de sociale stabiliteit. De intensiteit van religieuze conflicten, vooral in combinatie met ideologisch-politieke convergenties, heeft een ongekend niveau bereikt. Het erkennen en aanpakken van deze potentiële dreiging is essentieel voor effectief leiderschap.
Bovendien benadrukken de grote verschillen in de beoordeling van de potentiële kosten van de hervorming de noodzaak van een alomvattend begrip. Er moeten inspanningen geleverd worden om de inherente kosten van de hervorming te verduidelijken, aangezien de publieke perceptie van deze kosten de houding tegenover de goedkeuring ervan aanzienlijk kan beïnvloeden.
__________________________________________________________________
Bronvermelding:
Datum:
12-6-2023
Auteur:
Zvika Klein
Beeld:
A person reacts during a march from Ramat Gan to the Ultra-Orthodox neighbourhood of Bnei Brak in protest against monetary demands by the Ultra-Orthodox community for the upcoming budget, in Bnei Brak east of Tel Aviv, Israel, May 17, 2023. (photo credit: CORINNA KERN/REUTERS)
