opinieartikel door: Avi Mayer JPost.
Nu Joden in Israël en over de hele wereld tijdens de feestdag van Shavuot het boek Ruth lezen, is het de moeite waard om je af te vragen hoe geliefd bekeerlingen vandaag de dag werkelijk zijn.
“Maar Ruth antwoordde: ‘Vraag me niet u te verlaten of u niet meer te volgen. Want waar u gaat, zal ik gaan, en waar u blijft, zal ik blijven. Uw volk zal mijn volk zijn en uw God mijn God.”
Het boek Ruth
Het is misschien wel het meest ontroerende vers in het Boek Ruth, en een van de meest ontroerende in de Bijbel, dat het moment vastlegt waarop Ruth – een jonge Moabitische vrouw die weduwe is geworden door de dood van haar Israëlitische man – haar schoonmoeder Naomi smeekt haar toe te staan mee te gaan naar Judea, en haar identificatie met Naomi’s volk en met haar God te verkondigen.
De verklaring van Ruth – en haar besluit om haar lot te verbinden met dat van Naomi en haar volk – is door rabbijnen door de eeuwen heen gezien als een daad van bekering, en zij wordt beschouwd als de archetypische bekeerling tot het Jodendom.
Van oudsher heeft het Jodendom bekeerlingen in buitengewoon hoog aanzien gesteld, door hun toewijding aan het Joodse volk en zijn geloof te prijzen. De Thora bevat het gebod om lief te hebben in slechts drie gevallen: “Heb uw naaste lief als uzelf” (Leviticus 19:18), “Heb de Heer uw God lief” (Deuteronomium 6:5) en “Heb de bekeerling (vreemdeling in HSV) lief” (Deuteronomium 10:19). Het gebod om gevoelig te zijn voor bekeerlingen en hen lief te hebben komt niet minder dan 36 keer voor in de hele Thora, waardoor het een van de meest herhaalde geboden is. De middeleeuwse Joodse geleerde Maimonides legt uit dat, hoewel bekeerlingen zijn opgenomen in het algemene gebod om “je naaste lief te hebben”, hun besluit om de wetten van de Thora op zich te nemen ertoe leidt dat God nog meer van hen houdt en een apart gebod wijdt aan het liefhebben van hen.
Maar nu Joden in Israël en over de hele wereld het Boek Ruth lezen tijdens de feestdag van Shavuot, die donderdagavond begon, is het de moeite waard om je af te vragen hoe geliefd – en welkom – bekeerlingen vandaag de dag werkelijk zijn.
De controverse over bekeringen tot het Jodendom in Israël
Israëls Wet op de Terugkeer, aangenomen in 1950, stelt dat “elke Jood het recht heeft naar dit land te komen als een oleh (immigrant).” Een amendement van 1970 op de wet verduidelijkt dat iedereen die zich tot het Jodendom bekeert in aanmerking komt om aliyah te maken, naast degenen die als Joden geboren zijn. In de loop der jaren heeft het Hooggerechtshof geoordeeld dat bekeringen van alle grote Joodse denominaties moeten worden erkend met het oog op aliyah – inclusief recentelijk in maart 2021, toen het hof oordeelde dat zelfs Reform en Conservatieve bekeringen die in Israël worden uitgevoerd, bekeerlingen in aanmerking laten komen om burgers te worden onder de wet (voorheen werden alleen niet-orthodoxe bekeringen die buiten Israël werden uitgevoerd voor dit doel erkend).
In die uitspraak schreef opperrechter Esther Hayut dat Reform en Conservatieve gemeenschappen “deel uitmaken van de primaire Joodse denominaties in de wereld” en dat er dus “geen reden is om degenen die zich in die gemeenschappen in Israël hebben bekeerd, niet als Joden te erkennen voor de toepassing van de Wet op de Terugkeer”. Hayut merkte echter wel op dat de uitspraak de Knesset niet belet om de definitie van “bekering” in het kader van de Wet op de Terugkeer te wijzigen “naar eigen goeddunken”.
Weken later ging nieuwbakken lid van de Knesset Itamar Ben-Gvir de uitdaging met Hayut aan en stelde een amendement op de Wet van Terugkeer voor dat de woorden “volgens Halacha” – dat is de Joodse wet – zou toevoegen na het woord “bekeerd”. Bij de uitleg van zijn wijzigingsvoorstel verwees Ben-Gvir uitdrukkelijk naar de uitspraken van het Hof over niet-Orthodoxe bekeringen, en schreef dat het doel van zijn wetgeving was om die uitspraken teniet te doen en orthodoxe bekeringen als de enige aanvaardbare manier om het Israëlische staatsburgerschap te verwerven. Zijn voorstel ging niet erg ver. Destijds was Ben-Gvir een oppositie-MK die een kleine factie vertegenwoordigde, en zijn voorgestelde amendement kwam niet verder dan een eerste lezing in de plenaire vergadering van de Knesset.
De Ben-Gvir van 2021 is echter niet de Ben-Gvir van vandaag. Als onderdeel van de coalitieonderhandelingen voor de huidige regering in november eiste een nieuwbakken Ben-Gvir dat de staat de erkenning van niet-orthodoxe bekeringen zou intrekken en dat degenen die onder niet-orthodoxe auspiciën zijn bekeerd, niet langer als joods zouden worden beschouwd met het oog op aliyah. Naar verluidt werkte Ben-Gvir destijds samen met de haredi-partijen om een gesloten front te vormen en ervoor te zorgen dat Benjamin Netanyahu hun eis niet kon afwijzen. Uiteindelijk bevatte geen van de coalitieakkoorden deze clausule; in plaats daarvan verwijzen zij naar versterking van het staatsbekeringssysteem. Het feit dat hij de eis heeft gesteld, wijst er echter op dat hij nog niet klaar is met het onderwerp, en men kan zich afvragen of zijn eis opnieuw zal opduiken zodra de huidige wetgevingscrisissen afnemen.
Maar niet alleen niet-orthodoxe bekeringen liggen de laatste jaren onder vuur. In juli 2016 vergezelde ik mijn toenmalige baas, Natan Sharansky, naar een protest buiten het Hoogste Rabbinale Hof in Jeruzalem nadat een rabbinale rechtbank in Petah Tikva de joodsheid had verworpen van een vrouw die zich onder auspiciën van rabbijn Haskel Lookstein in New York had bekeerd. Rabbijn Lookstein is een van Amerika’s meest vooraanstaande Modern Orthodoxe rabbijnen; hij zag toe op de bekering van Ivanka Trump in 2009. Het bleek dat de naam van rabbijn Lookstein niet voorkwam op een geheime lijst van goedgekeurde rabbijnen die door het opperrabbinaat wordt bijgehouden; in een rechtszitting beweerde het rabbinaat later dat zo’n lijst niet bestaat, maar dat het bezig was er een op te stellen. Sindsdien zijn er nog verschillende gevallen bekend van bekeringen door orthodoxe rabbijnen in het buitenland die door het Israëlische rabbinaat ongeldig zijn verklaard.
Gezien de problemen met niet-orthodoxe bekeringen en met orthodoxe bekeringen buiten Israël, zou men verwachten dat het officiële orthodoxe bekeringsproces onder toezicht van de staat volledig geoptimaliseerd zou zijn om zijn doel te bereiken en zoveel mogelijk personen te bekeren die oprecht geïnteresseerd zijn in toetreding tot het Joodse volk.
Helaas is dat niet het geval.
Zoals mijn collega Zvika Klein eerder deze week in deze krant schreef, een vernietigend nieuw rapport van het ITIM – een Israëlische non-profit die zich inzet om Israëls religieuze establishment beter te laten inspelen op de religieuze behoeften van de Israëli’s – en het “Het bekeringssysteem blijft het bekeerlingen moeilijk maken en verwijdert zo degenen die als Zera Yisrael worden beschouwd van het volk Israël,” aldus het ITIM-rapport.
“Twee decennia lang is het bekeringssysteem niet succesvol geweest in zijn missie,” zei rabbijn Dr. Shaul Farber, de oprichter van het ITIM. “Het wordt tijd dat de staat onafhankelijke orthodoxe rechtbanken aanneemt en hun bekeringen accepteert als volledige halachische bekeringen, waardoor mensen dichter bij het Jodendom komen in plaats van hen te vervreemden. We willen niet wakker worden nadat het te laat is.”
Laten we bij het lezen van het verhaal van Ruth deze Shavuot denken aan degenen die vandaag zeggen “uw volk zal mijn volk zijn, en uw God mijn God”. De Thora kan niet duidelijker zijn: bekeerlingen moeten worden omarmd. Het is in ons gezamenlijk belang om wegen voor bekering te creëren die open, gestroomlijnd en gastvrij zijn, en om ons te verzetten tegen pogingen om de poorten van bekering te sluiten voor degenen die er doorheen willen lopen. Laten we een realiteit creëren waarin degenen die hun lot willen verbinden met dat van het Joodse volk zich gewenst, gerespecteerd en – ja – geliefd voelen.
_____________________________________________________________________
Bronvermelding:
Datum:
24-05-2023
Auteur:
Avi Mayer
Beeld:
‘Ruth in Boaz’s Field’ by Julius Schnorr von Carolsfeld, 1828. (credit: Wikimedia Commons)
Website:
www.jpost.com
_______________________________________________________________________
