De wetsvoorstellen, aangenomen met 63 tegen 47 stemmen, wijzigen de selectie van rechters en verbieden het Hooggerechtshof zich te bemoeien met basiswetten.
De Knesset heeft de eerste twee wetsvoorstellen in verband met het hervormingsplan van de regering goedgekeurd na een rauw debat dat meer dan zes uur duurde en dinsdag na middernacht eindigde. Beide wetsvoorstellen werden goedgekeurd met 63 tegen 47 stemmen.
Het eerste wetsvoorstel wijzigt de Basiswet: Judiciary zodat het Hooggerechtshof niet langer basiswetten die in Israël als grondwettelijk worden beschouwd, ongeldig kan verklaren.
Het tweede wetsvoorstel wijzigt de samenstelling van de rechterlijke selectiecommissie, waardoor gekozen vertegenwoordigers een meerderheid krijgen bij de selectie van rechters voor zowel het Hooggerechtshof als de lagere rechtbanken.
Tijdens de avond voerden oppositie- en coalitieparlementariërs verhitte discussies in de Knesset.
Minister van Justitie Yariv Levin zei: “Ik hoor de valse beweringen over het einde van de democratie. U weet heel goed dat wij de democratie willen herstellen en Israël willen terugbrengen in de familie van democratische naties.”
Oppositieleider Yair Lapid van de Yesh Atid-partij, zei: “Ik vraag me maar één ding af – of het jullie nog iets kan schelen. Of het u iets kan schelen dat wat u vandaag doet de Israëlische economie kapot maakt en geld uit het land jaagt. U schaadt de zwakkere delen van de Israëlische samenleving.”
Simcha Rothman, voorzitter van de Commissie Grondwet, Recht en Rechtvaardigheid van de Knesset, opende het debat rond 18.00 uur door de twee wetsvoorstellen vanaf het podium van de Knesset in te leiden.
“Het Hooggerechtshof is degene die de rechterlijke macht heeft beschadigd. Alleen degenen die ‘het juiste spul’ hebben, alleen degenen die ‘tot de familie behoren’ kunnen rechters van het Hooggerechtshof worden,” zei Rothman, verwijzend naar de consensus dat de toprechters van het land worden gekozen uit een kleine groep gelijken.
Rothman voegde eraan toe: “Nadat dit wetsvoorstel vanavond de eerste lezing heeft doorstaan, zullen we nog steeds wachten op verantwoordelijke oppositieleden die gehoor geven aan de oproep van de president tot dialoog.” Hij verwees naar de weigering van de oppositieleiders om gehoor te geven aan de oproep van de Israëlische president Isaac Herzog om aan tafel te gaan zitten om hun geschillen op te lossen. Rothman en minister van Justitie Yariv Levin hadden vorige week ook aangeboden de oppositie te ontmoeten in de residentie van de president. Deze aanbiedingen werden echter afgewezen.
(Lapid gaf eerder op de dag de coalitie de schuld van het mislukken van de gesprekken: “De regering doet alsof ze geïnteresseerd is in gesprekken, maar dat is een leugen.”)
Demonstraties
Tijdens de toespraak van Rothman riepen leden van de oppositie veelvuldig “schande”. Toen Rothman het podium betrad, zwaaiden leden van de oppositie met Israëlische vlaggen, in strijd met de parlementaire regels. De vlaggen werden in beslag genomen door de bewakers van de Knesset.
Ook tijdens de toespraak van Rothman brak er een handgemeen uit op de bezoekerstribune van de Knesset, waarbij ten minste één man door bewakers werd weggedragen nadat demonstranten de ruimte waren binnengedrongen en op het veiligheidsglas hadden geslagen. Zij werden later geïdentificeerd als protesterende studenten.
Kort voordat het Knessetdebat begon, probeerde een groep demonstranten door de barricades voor het Knessetgebouw te breken. Ze werden verhinderd door de politie, meldde Channel 11.
In de middag protesteerden 20.000 demonstranten tegen de hervorming door te marcheren in de straten rond de Knesset. Soms blokkeerden zij het verkeer, wat leidde tot botsingen tussen automobilisten en demonstranten. Tegen de avond werden de meesten door de politie uiteengedreven en werden de wegen weer opengesteld voor het verkeer, meldt Channel 11. Demonstranten blokkeerden ook snelweg 1, die van Tel Aviv naar Jeruzalem loopt, het Azrieli-knooppunt in Tel Aviv en verschillende andere kruispunten.
Hervormingsprogramma
De eerste fase van het hervormingsprogramma van de regering werd op 4 januari onthuld en omvat een aantal wijzigingen naast de zojuist aangenomen wetten.
Deze omvatten de goedkeuring van een “intrekkingsclausule” die de Knesset in staat zou stellen door de rechtbank verworpen wetten opnieuw aan te nemen, de afschaffing van de gerechtelijke motivering van de redelijkheid, waarbij rechters Knesset-besluiten nietig verklaren op basis van de vraag of zij deze “redelijk” achten, en de bevoegdheid voor ministers om hun juridische adviseurs in te huren en te ontslaan en te beslissen of zij de adviezen van deze adviseurs al dan niet volgen.
Premier Benjamin Netanyahu heeft beweringen van critici dat de hervormingen het einde van de democratie in het land zouden betekenen als “ongegrond” afgewezen en beloofd ze “verantwoord” uit te voeren.
“De waarheid is dat het evenwicht tussen de takken van de regering de afgelopen twee decennia is geschonden. Dit ongewone verschijnsel bestaat nergens anders ter wereld – niet in de Verenigde Staten, niet in West-Europa en niet in de eerste 50 jaar van Israëls bestaan,” zei Netanyahu.
Bronvermelding:
Datum: 21-02-2023
Auteur: Jewish News Syndicate (JNS)
Beeld: Yonatan Sindel / Flash90
Website: israeltoday.nl
