Voordat ik verder ga met dit tweede deel van de Messiaanse geschiedenis, wil ik één ding duidelijk maken: ik ben geen historicus. Ik doe heel weinig origineel onderzoek, en ik lees meestal gewoon wat echte historici hebben geschreven en vat het samen. En aangezien dit “populaire wetenschap” is en geen academische paper, gebruik ik geen uitgebreid systeem van voetnoten die aangeven waar elk klein stukje informatie vandaan komt. Ik steel alleen, sorry leen, de feiten van de echte professionals. De drie historici van wie ik de boeken en wetenschappelijke artikelen het meest leen, zijn Gershon Nerel, Kai Kjaer-Hansen en Kelvin Crombie, maar ik heb zelf ook wat gedoken in online historische archieven.

Zolang we daar duidelijkheid over hebben, gaan we terug naar het begin van de 19e eeuw. Zoals we al zeiden, was er net rond de eeuwwisseling een hernieuwde ijver voor missies in Engeland en werden nieuwe missionaire samenlevingen opgericht, elk met andere ideeën en doelen. De drie waarop we ons moeten concentreren zijn: De CMS, Church Missionary Society, opgericht in 1799, die zich wereldwijd bezighield met algemeen zendingswerk. De BFBS, British and Foreign Bible Society, opgericht in 1804 en gericht op het vertalen en verspreiden van de Bijbel, waarbij de andere verenigingen vaak werden uitgerust. En tot slot, de LJS, London Jodenvereniging (of de London Society for Promoting Christendom onder de Joden), opgericht in 1809, die specifiek gericht was op het bereiken van Joden met het evangelie. Ook al werden deze allemaal geleid vanuit Engeland,

Allemaal zijn ze er vandaag de dag nog steeds.

De eerste protestantse missionaris die in Jeruzalem aankwam, was Cristoph Burckhardt, in mei 1818. Hij was een Zwitserse predikant en hij bleef minder dan tien dagen terwijl hij bijbels verkocht en verspreidde. Hij werd gesteund door een rijke Engels bankier genaamd Henry Drummond die bezig was met de Bijbel  en Joodse missie. Het CMS en de BFBS waren beiden betrokken bij de planning van zijn reis, ook al hebben zij hem niet officieel uitgezonden.

Burckhardt kwam vanuit Genève naar Malta in januari 1818. Het plan was dat hij naar Egypte zou gaan, Jeruzalem, Klein-Azië en Griekenland uitgerust met 755 bijbels in 13 talen, ontvangen van de BFBS.

Hij kwam in Egypte en verkocht meer dan 400 Bijbels. In het midden van april stapte Burckhardt aan boord van een schip in Alexandrië op weg naar Haifa. Hij bereikte uiteindelijk Jaffa, waar hij van de gastvrijheid genoot van de lokale consuls waaraan hij Bijbels verkocht. Hij noemt met name de verkoop van het Nieuwe Testament in het Hebreeuws naar “een rabbijn en een aantal andere Joden.”

Hij verkocht ook Bijbels in de kloosters en katholieke kerken die zeer sceptisch waren en zij brachten uren door met het onderzoeken van de Nieuwe Testament om mogelijke sporen “protestantse ketterijen” te ontdekken. Een latere brief van 1822 bevestigt dat alle Bijbels die Burckhardt had verkocht of verspreid in Jaffa waren verbrand door sommige priesters.

Van Jaffa vertrok Burckhardt naar Jeruzalem te paard. De reis duurde maar liefst 18 uur. Hij kwam vlak voor Pinksteren, 9 mei 1818 aan. Later verzond hij een brief van Jaffa op 20 mei, zodat hij minder dan tien dagen moeten hebben verbleven in Jeruzalem en Bethlehem.

De eerste paar dagen in Jeruzalem, verdeelde hij Bijbels in 12 tot 13 talen, vermoedelijk aan christelijke pelgrims die daar voor de Pinksteren waren. Ook bezocht hij Bethlehem. Mensen uit Bethlehem vroegen hem om bijbels in het Arabisch, maar hij moest ze teleurstellen omdat hij niet voldoende Bijbels bij zich had. Hij had ze helaas allemaal Egypte en Jaffa verkocht, en kon uitsluitend een  paar brieven aan de Romeinen en Hebreeën geven.

In Jeruzalem verkocht hij een Hebreeuwse Nieuwe Testament een Jood. Dat was het. In de brief die hij verzond vanuit Jaffa op 20 mei, schreef hij dat er een boek zou moeten worden gepubliceerd voor de joden, geschreven met “een goed hart” met reflecties op de goedheid van God.
Dit boekje zou de hoofden van de lezers voor moeten bereiden op het idee van “een universele religie in plaats van een nationale religie van de Joden.”  Hij was echter sceptisch of het mogelijk zou zijn om een ​​auteur voor een dergelijk boek te vinden.

Op 20 mei was Burckhardt was terug in Jaffa om zich voor te bereiden op de reis naar Beiroet en Aleppo, voorzien van Bijbels in het Hebreeuws en Aramees. Hij schreef dat hij niet in staat was om een ​​Bijbelgenootschap in Jeruzalem te vormen, maar dat er in ieder geval was gezaaid.

Vanuit Jaffa vertrok hij naar Libanon en Aleppo. Maar in Aleppo trof hem een een fatale koorts waardoor hij plotseling in augustus 1818 stierf.

Hij zaaide de eerste zaden maar betaalde er met zijn leven voor. Er zouden er nog veel meer na hem komen.

Twee jaar na Burckhardt kwam andere missionaris aangekomen in Jeruzalem, genaamd James Connor. In tegenstelling tot Burckhardt, slaagde hij er in een ‘Bijbelgenootschap’ in Jeruzalem op te richten. Hij kwam maart 1820 aan en verbleef er gedurende zes weken. Door te werken via de lokale Grieks-orthodoxe kerken en brieven van aanbeveling bij zich had, was hij in staat om hen te betrekken bij het verdelen van de Bijbels.
Ook zette hij een distributiesysteem op waarbij hij, naar gelang de behoefte, meer Bijbels zou kunnen opsturen. De lokale patriarch werd belast met een Bijbeldepot in de stad. Helaas lukte het hem echter niet om alle Nieuwe Testamenten in het Hebreeuws aan de Joden te verkopen. In zijn rapport schreef hij dat hij onder de Joden helaas niet in staat was om alles te verkopen. Het Nieuwe Testament verwierpen zij met minachting.

De Grieks-orthodoxe patriarch van Jeruzalem, Procopius, trad op als agent van de Bible Society, alsmede de bevordering van de Bijbel verkoop.

Meer protestanten arriveerden in Jeruzalem in 1821. Levi Parsons uit de VS, die er van februari tot mei verbleef, en Melchior Tschoudy uit Zwitserland, die in april kwam. Parsons werd uitgezonden door de “American Raad van Commissarissen voor buitenlandse missies,” ABCFM, opgericht in Massachusetts in 1810. Tschoudy was de eerste missionaris die naar Jeruzalem kwam om speciaal de Bijbels ondrr de Joden te verspreiden via de LJS..

De LJS was een maatschappij die speciaal gericht was op het bereiken van de Joden met het evangelie. We moeten niet vergeten dat in de vroege jaren 1800, het nier per definitie noodzakelijk was om naar Israel te reiezen om de Joden te bereiken. De meeste Joden in deze tijd waren ommers verspreid in Europa, en de LJS begon al in 1813 dicht bij huis en vestigde een Hebreeuws-christelijke gemeente in Londen. De doel van de LJS was om “te verklaren dat Jezus de Messias is”, ten tweede om de kerk kennis te laten maken met haar joodse wortels, en het stimuleren van de fysieke herstel van het Joodse volk naar Eretz Israel, en als laatste het stimuleren van de Hebreeuwse Christian / messiaans-joodse beweging.”

Dus de LJS, in 1809 opgericht, stuurde Melchior Tschoudy in 1821, in hun eerste zendingsreis naar Eretz Israel, Melchior Tschoudy. Hij verbleef daar van april tot mei. Hij ging samen met Parsons de Joodse synagogen te bezoeken. “We toonden hen een Testament in het Hebreeuws. Ze bekeken het maar durfden het niet te kopen, zonder de toestemming van de rabbijnen.” Een latere bron beweert dat Tschoudy in Jeruzalem Bijbels verspreidde onder de Joodse inwoners” en een andere bron beweert dat Parsons elke dag de Joden bezocht tot hij Jeruzalem verliet.” Beiden vertrokken mei 1821.

En toen, in 1822, arriveerde Joseph Wolff. Hij was de eerste Joodse missionaris die in het Hebreeuws tot zijn landgenoten sprak, en hij zal de focus zijn van het volgende artikel.

Bronvermelding:
Datum:        14-01-2022
Auteur:        Tuvia Pollak 
Beeld:          Een zicht op de oude stad van Jeruzalem rond 1900 (Foto: Public Domain)
Website:      https://news.kehila.org/