Je kunt het op een Polygoon-filmpje nakijken: de aankomst van Arthur Seyss-Inquart op het Binnenhof, eind mei 1940. De erewacht, de muziek, drie meisjes die hem verwelkomen en bloemen overhandigen. Bij binnenkomst in de Ridderzaal gaan de rechterhanden van de aanwezigen gestrekt schuin omhoog en je ziet flarden van zijn ‘Troonrede’ als net aangetreden Rijkscommissaris. Het was het moment waarop Seyss-Inquart, op bevel van Hitler, officieel aantrad als de nieuwe machthebber in het bezette Nederland. Bevreemdend om in de voor mij inmiddels vertrouwde omgeving hem zijn rede te zien afsteken, over de beslissende strijd van het Duitse volk. Beklemmend hoe hij een ‘nieuwe ordening’ aankondigde, hoog opgaf van het Germaanse bloed en de bloedbanden tussen Duitsers en Nederlanders roemde. Daar in de Ridderzaal en toen in mei 1940 begon een onderdrukking die zou eindigen in de dood van onder meer 104.000 Joden, van Nederlanders die geen Germaans bloed hadden.
Verzoeningsbijeenkomst
Vanwege deze gebeurtenis vatte Jack van der Tang – medeorganisator van het dit jaar in Nederland gehouden Jerusalem Prayer Breakfast– de vurige wens op een verzoeningsbijeenkomst op deze historische plek te houden. Dat bleek makkelijker bedacht dan uitgevoerd. De Ridderzaal opent niet snel zijn deuren en een bijeenkomst over antisemitisme kan spannend zijn. Uiteindelijk was staatssecretaris Paul Blokhuis bereid gastheer te zijn en liet dit eeuwenoude regeringsgebouw vorige maand zo’n 400 gasten uit de hele wereld binnen. De organisatie kreeg te horen dat de grote, openslaande deuren van de hoofdingang aan het Binnenhof alleen opengaan als op Prinsjesdag de koning binnentreedt. Wij kwamen op deze zonnige junidag via de zijingang binnen bij een bijeenkomst om nooit te vergeten.
