In Den Helder is een gedenkteken onthuld voor de 188 Joodse Heldernaren die in de bange jaren ’40-’45 werden vermoord. Zij worden voortaan permanent geëerd in het Stadspark van de marinestad. Het kunstwerk is een soort zicht in vogelvlucht van de stad voordat de Joden werden afgevoerd en vermoord. De Stichting Herdenkingsstenen Den Helder zorgde ervoor dat deze gedenkplaats er kwam. De opening werd verricht door burgemeester Jeroen Nobel (VVD) en resortaal opperrabbijn Binyomin Jacobs.
Bij de plechtigheid waren vanwege de coronamaatregelen weinig mensen aanwezig. De Stichting Gedenkstenen Den Helder had dat liever anders gezien, zo meldt het Noordhollands Dagblad. “Het zijn rare tijden, met rare regels. Maar we wilden de gedenkplaats toch onthullen”, aldus stichtingsvoorzitter Peter de Vrij. In de afgelopen jaren plaatste de stichting overal in Den Helder struikelstenen op plekken waar de vermoorde Joden hebben gewoond. Het monument is de apotheose van dit project.
Het gedenkteken is een ontwerp van Edzo Bindels, landschapsarchitect en directeur van West8. In het kunstwerk heeft hij de Helderse zeedijk zoals die er tijdens de oorlog uitzag, met verschillende pieren, in gemetselde stenen verwerkt. Achter de dijk staan paaltjes. Dit zijn de plekken waar de huizen stonden van de 188 vermoorde Helderse Joden. De Vrij spreekt van een mooie locatie, ‘vlakbij de vroegere synagoge. Waar vroeger het hart van de Joodse gemeenschap was. Als je naar de paaltjes kijkt zie je als Het ware de contouren van het oude Helder terug’.
Ook Jacobs was zeer te spreken over de herinneringsplek. Hij stond stil bij de verdwenen Helderse Joden. Ze werden ‘uit ons midden gerukt. Zelfs een graf werd hen niet gegund. Via de schoorsteen van de crematoria gingen ze bijna het zwarte gat van de vergetelheid in. Maar nu hebben ze hier een mooie steen’. Jacobs waarschuwde voor het huidige antisemitisme binnen de anti-coronamaatregelenbeweging. Hij sprak van het antisemitismevirus dat naast net coronavirus rondwaart.
“Laten we eerlijk en oprecht zijn met elkaar. Corona, dat krijgen we onder controle. Maar antisemitisme niet. Het komt iedere keer weer naar voren, telkens in een andere vorm. Het trotseert de eeuwen,” aldus de opperrabbijn, die de mensen het hun neus op de feiten drukte. “Nu met corona hoor je weer dat wij de schuld zijn van het virus. Je leest het op sociale media. En het wordt geloofd. Echt waar. We moeten niet zwichten voor dat virus, we moeten alert blijven. En er op scholen aandacht voor blijven vragen. Educatie, educatie, educatie. Daar draait het om.”
Bronvermelding:
Datum: 20-10-2020
Auteur: Kemal Rijken
Beeld: Jonet.nl
Website: Jonet.nl
