11 september is de verjaardag van de zelfmoordterroristische aanslagen die Al Qaeda uitvoerde tegen de VS. Op 11 september 2001 kaapten 19 terroristen, gewapend met stanleymessen, vier passagiersvliegtuigen. Samen voerden ze een reeks van vier gecoördineerde terroristische aanslagen uit, waarbij twee van de vliegtuigen in de twee torens van het World Trade Center vlogen en een derde vliegtuig in het Pentagon. Het vierde vliegtuig was bedoeld om een federaal overheidsgebouw in Washington, D.C. te raken, maar stortte neer in een veld na een passagiersopstand. Bij de aanslagen kwamen 2.977 mensen om het leven en raakten meer dan 25.000 mensen gewond, waardoor 9/11 de dodelijkste terroristische aanslag in de menselijke geschiedenis was.
De dag was een transformatieve dag in de geschiedenis van het hele land. Voor velen was het persoonlijk traumatisch. De meeste mensen kunnen zich nog precies herinneren waar ze waren toen ze voor het eerst hoorden dat de vliegtuigen het World Trade Center hadden geraakt.
Herinneren is eigenlijk een gebod in de Thora, dat in verschillende contexten voorkomt. Ons wordt geboden om de Openbaring op de Sinaï, de zonden van Mirjam en het Gouden Kalf, de Sjabbat, de Exodus uit Egypte en de oorlog met Amalek te herdenken.
Maar waarom is het zo belangrijk om te herdenken?
Elie Wiesel zei in zijn Nobelprijslezing op 11 december 1986: ”Zonder geheugen zou ons bestaan onvruchtbaar en ondoorzichtig zijn, als een gevangeniscel waar geen licht in doordringt; als een graf dat de levenden afwijst… als er iets is, is het het geheugen dat de mensheid zal redden. Voor mij is hoop zonder geheugen als geheugen zonder hoop…”
Herinneren is een nobele en noodzakelijke daad. De roep van het geheugen, de roep tot het geheugen, bereikt ons vanaf het begin van de geschiedenis. Geen enkel gebod komt zo vaak, zo nadrukkelijk, voor in de Bijbel. Het is onze plicht om het goede dat we hebben ontvangen en het kwade dat we hebben geleden te herdenken. Nieuwjaarsdag, Rosh Hashana, wordt ook wel Yom Hazikaron genoemd, de dag van de herinnering. Op die dag, de dag van het universele oordeel, doet de mens een beroep op God om zich te herinneren: onze redding hangt ervan af. Herinneren is een manier om gebeurtenissen uit het verleden te heiligen en ermee in contact te komen. Maar meer dan alleen het verheerlijken van het verleden, blijven herinneringen aan het verleden in het heden leven en beïnvloeden wie we vandaag zijn. Herinneringen geven ons hoop en herinneringen verbinden mensen ook.
Hoewel er in verschillende landen over de hele wereld 9/11-monumenten te vinden zijn, heeft het kleine land Israël er 13, de meeste van alle landen buiten de VS. En opmerkelijk genoeg is het 30 voet hoge 9/11 Living Memorial Plaza in Ramot, Jeruzalem, het enige monument buiten de Verenigde Staten waarop alle namen van de slachtoffers staan, waaronder vijf Israëlische staatsburgers. Een klein deel van New York City, een metalen scherf van de ruïnes van het World Trade Center, is ingebed in de basis van het monument. 9/11 is een bloedband die de Amerikaans-Israëlische broederschap vertegenwoordigt die ons bindt in de strijd tegen de kwade krachten die de hele mensheid in duisternis dreigen te storten.
De herinnering aan 9/11 verwijst naar de herinnering aan de Joodse tempels. Het is interessant om op te merken dat 9/11, de elfde dag van de negende maand, een tegenhanger heeft in Israël. Net als de meeste Europeanen schrijven Israëliërs de datum met de dag die aan de maand voorafgaat, dus 11 september wordt geschreven als 11/9. Op de Hebreeuwse kalender is 11/9, of de negende dag van de elfde maand, Tisha b’Av, de negende van Av, een vastendag waarop Joden de vernietiging van onze “Twin Towers” herdenken: de Eerste en Tweede Tempel.
Terwijl we alle mensen die zijn gestorven herdenken, moeten we ook het kwaad herdenken dat is begaan, omdat herinnering een actieve bescherming is tegen het kwaad. Ons wordt geboden om te herinneren wat Amalek ons in de woestijn heeft aangedaan, en tegelijkertijd wordt ons geboden om de herinnering aan Amalek uit te wissen. We moeten het kwaad herdenken om het kwaad uit te roeien.
In dit opzicht is herinneren een actief proces. Terwijl de namen van degenen die bij de aanslagen zijn gedood in steen gebeiteld staan, gaat de strijd tegen het kwaad door. In het boek Genesis (32:30, The Israel Bible p. 85) wanneer Jacob worstelt met de engel, wendt Jacob zich plotseling tot de engel en vraagt hem: “Vertel me alstublieft uw naam.” En de engel antwoordt: “U mag mijn naam niet vragen!” Waarop de Bijbelse commentator Rashi deze uitleg geeft: “U wilt mijn naam weten. Weet u dan niet dat het kwaad geen vaste naam heeft? Onze namen veranderen altijd in overeenstemming met de tijd.”
De gebeurtenissen zijn een onuitwisbaar en onveranderlijk deel van de geschiedenis. We kunnen niet veranderen wat er is gebeurd. Maar door de gebeurtenissen te herinneren en de lessen die we hebben geleerd te gebruiken om onze acties te sturen, kunnen we de toekomst beïnvloeden. We kunnen de tragedie en de dierbaren die verloren zijn gegaan, herinneren en die pijnlijke herinnering gebruiken om onszelf te motiveren om vriendelijke daden te verrichten. Tegelijkertijd kunnen we ons het kwaad herinneren dat ons leven raakte, en deze herinnering gebruiken om beter en sterker te worden in onze strijd tegen het steeds veranderende gezicht van het kwaad.
Datum: 11 september 2024
Auteur: Eliyahu Berkowitz
Bron: Remembering 9/11: The Ever-Changing Face of Evil – The Israel Bible
